Phó Giám đốc BHXH thành phố Đào Xuân Hải trả lời phỏng vấn Báo An ninh Hải Phòng

Phóng viên: Tình hình dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng đến công tác thu BHXH trên địa bàn thành phố trong thời gian qua như thế nào, thưa ông?

 Ông Đào Xuân Hải: Dịch bệnh Covid-19 kéo dài, trên quy mô lớn đã ảnh hưởng rất lớn đến rất nhiều ngành kinh tế cũng như những doanh nghiệp (DN) trong chuỗi sản xuất, phân phối, kinh doanh. Hệ quả kéo theo là chỉ tiêu thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của ngành cũng bị ảnh hưởng.

Tính đến hết tháng 2, trên địa bàn thành phố, số thu BHXH, BHYT mới đạt 13,13% kế hoạch. Số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN có giảm so với thời điểm 31/12/2019. Trong đó có nguyên nhân lớn là tại Hải Phòng có nhiều doanh nghiệp, cơ sở kinh tế có người Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc quản lý và làm việc, do ảnh hưởng của dịch bệnh nên tình hình hoạt động sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, nhiều công nhân đã nghỉ việc chưa đi làm trở lại.

Tình trạng chậm đóng, nợ đọng kéo dài còn xảy ra ở nhiều doanh nghiệp, số doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động có chiều hướng gia tăng; việc xử lý nợ BHXH, BHYT kéo dài đối với các doanh nghiệp phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn... vẫn chưa có quy định, hướng dẫn giải quyết của pháp luật. Do vậy tính đến ngày 29-2, số nợ BHXH, BHYT, BHTN là 1.026,174 tỷ đồng. Trong đó số nợ BHXH là 881,406 tỷ đồng, số nợ BHTN là 26,957 tỷ đồng, số nợ BHYT là 113,562 tỷ đồng, chiếm 9,47% kế hoạch thu BHXH Việt Nam.

Phóng viên: Xin ông cho biết những doanh nghiệp nào được tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid – 19 theo quy định Chỉ thị số 11/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ?

Ông Đào Xuân Hải: Ngày 4/3/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao BHXH Việt Nam chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn thực hiện tạm dừng đóng BHXH đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đến hết tháng 6 hoặc tháng 12-2020 và không tính lãi phạt chậm nộp theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.

Để triển khai Chỉ thị số 11/CT-TTg, ngày 17/3/2020, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 860/BHXH-BT hướng dẫn BHXH các địa phương thực hiện tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất đối với DN bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Theo đó, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với Sở LĐ-TB&XH, Sở Tài chính báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát, hướng dẫn, tuyên truyền đến các cơ quan, đơn vị, tổ chức, DN thuộc các ngành nghề dịch vụ vận tải hành khách, du lịch, lưu trú, nhà hàng và các ngành nghề đặc biệt khác gặp khó khăn do dịch bệnh gây ra, dẫn đến không bố trí được việc làm cho NLĐ. Trong đó, số lao động thuộc diện tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất kinh doanh trở lên; hoặc bị thiệt hại trên 50% tổng giá trị tài sản do dịch bệnh gây ra (không kể giá trị tài sản là đất) theo quy định tại Khoản 1, Điều 88 Luật BHXH 2014; các Khoản 1, 2, 3 và 4, Điều 16 Nghị định số 11/2015/NĐ-CP và Điều 28 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH.

BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH các địa phương tiếp nhận, giải quyết ngay hồ sơ đề nghị tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đến tháng 6/2020 ngay khi nhận được hồ sơ đề nghị của DN và không tính lãi theo quy định. Trong trường hợp đến hết tháng 6/2020 mà dịch Covid-19 vẫn chưa thuyên giảm, nếu DN có đề nghị, thì kịp thời phối hợp với Sở LĐ-TB&XH, Sở Tài chính báo cáo UBND tỉnh, thành phố gửi BHXH Việt Nam xem xét, giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đến tháng 12/2020.

BHXH TP Hải Phòng đang tích cực triển khai các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho DN bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid - 19

Phóng viên: Vậy BHXH thành phố đã có những giải pháp, hướng dẫn gì cho các đơn vị, DN trên địa bàn thực hiện chính sách BHXH, thưa ông?

Ông Đào Xuân Hải: Hiện BHXH Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có công văn hướng dẫn việc tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với DN gặp khó khăn do dịch Covid-19. Trên cơ sở đó, BHXH TP đã có văn bản hướng dẫn các đơn vị, DN tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất đến hết tháng 6-2020 khi nhận hồ sơ đề nghị và không tính lãi theo quy định. Nếu hết tháng 6 vẫn chưa hết dịch, BHXH TP sẽ phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Tài chính báo cáo UBND TP kiến nghị BHXH Việt Nam xem xét, giải quyết tạm dừng đóng quỹ hưu trí và tử tuất đến tháng 12-2020.

BHXH TP Hải Phòng đang tích cực phối hợp chặt chẽ với Sở Lao động thương binh xã hội, Sở Tài chính nhằm xác định những doanh nghiệp nào bị ảnh hưởng bởi dịch Covid – 19 theo quy định của Chỉ thị số 11/CT-TTg.

Chúng tôi cũng khẩn trương chỉ đạo BHXH các quận huyện chủ động báo cáo UBND các quận huyện về Công văn số 860/BHXH-BT của BHXH Việt Nam triển khai thực hiện Chỉ thị số 11 của Thủ tướng Chính phủ. Hiện chúng tôi đang chờ kết quả thẩm định của ngành Thương binh xã hội và Tài chính để xác định những đơn vị doanh nghiệp nào bị ảnh hưởng của dịch Covid – 19 để thực hiện việc dừng đóng 2 quỹ hưu trí, tử tuất sau khi nhận được đầy đủ hồ sơ doanh nghiệp đề nghị.

Cũng cần lưu ý, hiện pháp luật không có quy định về miễn, giảm đóng BHXH mà chỉ có quy định về tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất 22%. Còn 3% quỹ ốm đau và thai sản, 0,5% quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, 4,5% quỹ BHYT và 2% quỹ BHTN, các đơn vị, DN vẫn phải đóng. Kết thúc thời gian tạm dừng đóng, các đơn vị phải thực hiện đóng bù quỹ hưu trí và tử tuất của thời gian tạm dừng đóng trước đó.

Về thủ tục tạm dừng đóng, DN gửi văn bản đề nghị kèm theo danh sách lao động tại thời điểm trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh và tại thời điểm đề nghị; danh sách lao động thuộc diện tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc tới Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để xem xét, xác định số lao động thuộc diện tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh trở lên.

Nếu không thỏa mãn điều kiện có từ 50% tổng số lao động có mặt trước khi tạm dừng sản xuất, kinh doanh trở lên nghỉ việc thì có thể gửi văn bản tới Sở Tài chính xem xét, xác định bị thiệt hại trên 50% tổng trị giá tài sản do dịch bệnh. Trên cơ sở đó, đơn vị, DN có văn bản đề nghị tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất kèm theo các văn bản xác định của các sở gửi cho BHXH thành phố giải quyết việc tạm dừng đóng.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!

BÙI HẠNH thực hiện