PV. Xin bác sĩ cho biết một số biểu hiện khi trẻ bị thoát vị bẹn?

BcCKII: Trần Minh Cảnh: Thoát vị bẹn là dị tật bẩm sinh, do tồn tại ống phúc tĩnh mạc nối từ ổ bụng xuống bẹn. Ống phúc tĩnh mạc này ở người bình thường thì teo đi, còn bệnh nhân bị thoát vị bẹn thì ống này không teo sau khi sinh, do đó tại ống đó, ruột chui lên, xuống.

Biểu hiện thoát vị bẹn, khi trẻ sinh ra thấy vùng bìu bẹn và mu lúc sưng lúc không, có những lúc sưng đau và sưng to nhiều hơn khi chạy nhảy. Đặc biệt, thoát bị bẹn không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây dẫn đến biến chứng nghẹt ruột, nguy cơ hoại tử ruột rất nguy hiểm (đối với trẻ nam) và hoại tử buồng trứng và vòi trứng (đối với trẻ nữ).

BsCKII Trần Minh Cảnh, Phó Giám đốc BV Trẻ em Hải Phòng 

Các biểu hiện thường gặp của thoát bị bẹn ở trẻ là: Trước khi tới BV để khám bệnh, gia đình thường phát hiện có một khối phồng ở vùng bẹn, bìu với trẻ trai và vùng mu-môi lớn ở trẻ gái. Khối phồng này thường có từ nhỏ, có thể có ngay khi ra đời.

Khối phồng này to lên khi trẻ ho, khóc, chạy nhảy và thường tự mất khi nằm yên, khi ngủ. Trẻ thường được đưa đi khám ở tình trạng  đau, nôn, khối thoát vị không lên được.

BV Trẻ em Hải Phòng làm chủ kỹ thuật nội soi thoát vị bẹn bằng kim Endo (Ảnh Hồng Hải)

Khi nắn vào vùng ống bẹn - bìu để tìm túi thoát vị: sờ được túi thoát vị, bảo bệnh nhân ho, chạy nhảy thì bao thoát vị lại căng, to và chuyển động dọc theo ống bẹn xuống bìu. Trong túi thoát vị có chứa một khối mềm, nắn không đau, có khi nghe thấy tiếng lọc xọc của hơi và dịch trong lòng ruột.

Có thể đẩy túi thoát vị vào ổ bụng được (bên trong túi thoát vị có mạc nối lớn hoặc ruột hoặc buồng trứng ở trẻ gái). Cũng có khi không đẩy túi thoát vị vào ổ bụng được và bệnh nhân đau vùng ống bẹn, kèm theo có thể nôn, bụng trướng, không trung-đại tiện bởi thoát vị bẹn bị nghẹt.

Khi phát hiện thấy các khối u vùng bẹn, bẹn-bìu ở trẻ trai hoặc bẹn-môi lớn ở trẻ gái phải nghĩ tới trẻ bị thoát vị bẹn và đến khám tại các chuyên khoa phẫu thuật nhi, trong đó có BV Trẻ em Hải Phòng để được phẫu thuật càng sớm càng tốt.

PV: Xin bác sĩ cho biết những ưu điểm của phương pháp phẫu thuật nội soi thoát vị bẹn bằng kim Emdo so với phương pháp mổ mở?

Bs Trần Minh Cảnh: Từ trước đến nay, điều trị thoát vị bẹn cho trẻ nhỏ thường áp dụng phương pháp mổ mở. Phương pháp này cũng điều trị được triệt để thoát vị, tuy nhiên, tỷ lệ tái phát sau phẫu thuật mổ mở thoát vị bẹn từ 0,8-3,8% và tỷ lệ còn bỏ sót thoát vị bẹn bên đối diện từ 5,6-30% nếu chỉ dựa vào siêu âm đơn thuần vì không khảo sát được đối diện xem có bị thoát vị hay không.

Đường mổ mở sẽ gây đau cho bệnh nhân do bác sĩ thường phải bóc tách phẫu tích nhiều vào ống bẹn, dễ gây tổn thương. Mổ mở ít mang tính thẩm mỹ vì để lại sẹo to và sâu hơn

Hiện nay, với sự phát triển của y học, phẫu thuật nội soi được áp dụng điều trị thoát vị bẹn ở trẻ em nhằm mục đích giảm tỷ lệ tái phát, ít xâm lấm, tăng tính thẩm mỹ.

Tháng 3-2019, được sự giúp đỡ của GS Masao Endo, Trưởng khoa Ngoại Nhi BV thành phố Saitama (Nhật Bản), BV Trẻ em Hải Phòng đã làm chủ được kỹ thuật nội soi thoát vị bẹn bằng kim Endo cho bệnh nhân.

Một trong những ưu điểm đáng kể nhất của phương pháp phẫu thuật này là ít xâm lấn, rất an toàn, ít gây sang chấn mạch máu và ống dẫn tinh (ở trẻ nam), ít ảnh hưởng hơn tới chức năng sinh sản sau này của trẻ; đồng thời khắc phục được các nhược điểm so với phương pháp mổ mở.

So với đường rạch dài của phẫu thuật mổ mở, phẫu thuật nội soi có tính thẩm mỹ cao với đường rạch nhỏ ở rốn, sau mổ hầu như không nhìn thấy sẹo. Phương pháp này còn giúp cho quá trình phẫu thuật không bỏ sót thoát vị bẹn bên đối diện nhờ quan sát dễ dàng với camera nội soi trong ổ bụng. Khi phát hiện có thoát vị bẹn bên đối diện sẽ tiến hành phẫu thuật ngay trong cùng một lần mổ.

Trong khi với phẫu thuật mổ mở chủ yếu dựa vào siêu âm, một số trường hợp trẻ không có triệu chứng khi đến khám và siêu âm không phát hiện ra thì phẫu thuật mổ mở bỏ sót tổn thương bên đối diện là điều rất dễ xảy ra.

Trong tháng 3-2019, BV Trẻ em Hải Phòng đã áp dụng phẫu thuật nội soi thoát vị bẹn bằng kim Endo cho 20 bệnh nhân. Sau mổ, bệnh nhân phục hồi tốt, được người nhà bệnh nhân đánh giá cao.

Phương hướng trong thời gian tới, BV Trẻ em Hải Phòng sẽ tiếp tục triển khai sâu rộng phương pháp nội soi thoát vị bẹn cho trẻ em thành phố và các vùng lân cận khi đến điều trị tại BV.

PV: Vâng, xin cảm ơn bác sĩ!

• BV Trẻ em Hải Phòng: Gắp hạt điều nằm trong phế quản bệnh nhân 20 tháng tuổi