Thủ đoạn mới

Theo lãnh đạo Bộ Tư lệnh Bộ đội biên phòng thành phố (BĐBP), trong năm 2021 qua công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trên địa bàn thành phố, đơn vị đã phát hiện một phương thức thủ đoạn mới, các đối tượng lợi dụng hoạt động thương mại điện tử, hợp thức hóa các loại giấy tờ, hợp đồng mua bán với nước ngoài để đưa tàu biển cũ nát, hết giá trị sử dụng vào lãnh thổ Việt Nam, che giấu hành vi không làm thủ tục nhập khẩu để mua đi, bán lại, cắt phá, bán thiết bị để trục lợi.

Qua công tác nghiệp vụ, đơn vị đã tiến hành khởi tố vụ án hình sự về tội buôn lậu đối với ông Đỗ Bá Khang, Giám đốc Công ty TNHH MTV Khang Vinh.

Cụ thể, trong khoảng cuối tháng 10-2021, tại Hải Phòng nổi lên nhóm đối tượng ở tỉnh Quảng Ninh có dấu hiệu hoạt động mua tàu CHUNG CHING (số IMO 6908113, quốc tịch Palau, đang neo đậu tại Hòn Gai, tỉnh Quảng Ninh) của chủ tàu ở nước ngoài, không làm các thủ tục nhập khẩu theo quy định của pháp luật.

Mục đích của thương vụ này là bán cả con tàu để phá dỡ, bán sắt vụn. Quá trình điều tra xác minh, lực lượng nghiệp vụ phát hiện nhóm đối tượng ở tỉnh Quảng Ninh do Đỗ Bá Khang, sinh năm 1977, Giám đốc Công ty TNHH MTV Khang Vinh (có trụ sở tại phường Ninh Dương, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh) cầm đầu đã tổ chức mua tàu CHUNG CHING của chủ tàu ở Đài Loan là Công ty YI CHING YANG Co.LTD với mục đích bán lại cho nhóm người ở Hải Phòng do Nguyễn Văn Soái, sinh năm 1978, xã Đại Bản, huyện An Dương chịu trách nhiệm chính.

Ngày 9-11-2021, Bộ Chỉ huy BĐBP thành phố đã chủ trì và phối hợp các lực lượng kiểm tra khu vực bờ sông Kinh Thầy đoạn thuộc xã Đại Bản, huyện An Dương, và phát hiện trên diện tích đất của Nguyễn Văn Soái, đối tượng đang có hành vi cắt phá tàu CHUNG CHING (tổng trọng tải 2.912 tấn).

Tại thực địa, Soái đã cắt phá phần ca- bin tàu và tháo dỡ các thiết bị hàng hải di chuyển khỏi tàu. Lực lượng kiểm tra đã lập biên bản, đình chỉ hoạt động cắt phá và triệu tập ông Nguyễn Văn Soái để xác minh làm rõ vụ việc.

Kết quả điều tra ban đầu xác định rõ: Đỗ Bá Khang- Giám đốc Công ty TNHH MTV Khang Vinh đã mua tàu CHUNG CHING của chủ tàu Đài Loan với giá 300.000 USD rồi bán tàu cho Nguyễn Văn Soái với giá 10,5 tỷ. BĐBP thành phố Hải Phòng đã khởi tố vụ án hình sự về Tội buôn lậu và chuyển giao vụ án cho Cơ quan điều tra Công an thành phố để điều tra xử lý theo thẩm quyền.

Tiềm ẩn ô nhiễm trầm trọng

Theo tính toán của cơ quan chuyên môn, tàu viễn dương cũng như bất kỳ loại máy móc nào cũng đều có "giới hạn sống" của nó. Tuổi thọ trung bình của chúng hơn 40 năm. Khi đã hết "đát", con tàu sẽ phải ngừng hoạt động vì máy móc đã hao mòn quá mức có thể sửa chữa được. Đây cũng là lúc con tàu phải vào xưởng phá dỡ tàu cũ.

Tùy vào từng loại, một con tàu viễn dương có thể cho từ 5.000 - 40.000 tấn sắt vụn. Đây là số tài sản có giá trị lớn, trong nhiều trường hợp còn đáng giá hơn cả khoản phí chủ tàu phải trả cho công ty phá dỡ.

Do vậy, thời gian qua nhiều doanh nghiệp được cấp phép trong lĩnh vực phá dỡ tàu cũ đã nhập những con tàu hết liên hạn. Đáng nói, đã có nhiều cá nhân đã tìm mọi “kẽ hở” để đưa các con “tàu ma” về Việt Nam phá dỡ. Điển hình là vụ “xẻ thịt” tàu CHUNG CHINH nói trên. Được biết, con tàu CHUNG CHINH được sản xuất từ năm 1969.

Theo đánh giá của BĐBP thành phố Hải Phòng, đây là vụ buôn lậu có tính chất rất nghiêm trọng, phức tạp với giá trị tài sản rất lớn, nhiều phương thức, thủ đoạn mới. Nếu việc “xẻ thịt” tàu CHUNG CHINH không bị cơ quan pháp luật phát hiện bắt giữ thì các đối tượng trên sẽ đút túi hàng tỷ đồng tiền lợi nhuận, qua đó gây thất thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Không chỉ vậy, việc cắt phá tàu trái phép gây ra những hệ quả lo ngại về ô nhiễm môi trường. Ông Vũ Văn Trường- Chủ tịch UBND xã Đại Bản, huyện An Dương cũng thừa nhận, vụ việc “xẻ thịt” tàu trên sông Vận Dương (sông Kinh Thầy), thuộc địa phận thôn Trại Kênh, xã Đại Bản rất may cơ quan chức năng đã kịp thời phát hiện nên chủ tàu mới chỉ tháo dỡ trên bong tàu nên không bị dầu thải tràn xuống.  

Theo ước tính nếu tính tất cả các loại dầu khác nhau (bao gồm xăng, dầu máy, chất bôi trơn…) thì một con  tàu viễn dương có thể chứa đến 1.000 khối dầu bẩn kể cả khi những bình nhiên liệu trên tàu đã được rút cạn. Khi các cơ sở tiến hành phá dỡ, số lượng lớn các dầu trên sẽ được xả ra môi trường, đặc biệt là trên các tuyến sông nơi con tàu đó neo đậu, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

TRUNG KIÊN