Ở Việt Nam, thực hiện Đề án của Chính phủ và kế hoạch, chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, hiện nay, các ngân hàng thương mại ở Việt Nam đang tích cực triển khai các giải pháp mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt một cách đồng bộ và tổng thể. Tính đến nay, số lượng giao dịch tài chính qua kênh internet đạt hơn 200 triệu giao dịch, giá trị hơn 10 triệu tỷ đồng (tăng 51,8% so với cùng kỳ năm 2018). Chỉ tính đến hết quý II/2018, số lượng thẻ phát hành lũy kế đã đạt tới 141,59 triệu thẻ các loại.

Tuy nhiên, trước sự bùng nổ của thẻ tín dụng và thẻ ATM mạnh mẽ như hiện nay lại làm nảy tình trạng gian lận thẻ với những hệ lụy nguy hại cho nền kinh tế và an ninh xã hội. Do đó Ngân hàng Nhà nước mới đây liên tục có những chính sách nhằm siết chặt hoạt động đang có chiều hướng gia tăng này. Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước đang trình Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư 19/2016 quy định về hoạt động thẻ ngân hàng. Trong đó, dự thảo bổ sung nhiều quy định theo hướng siết hoạt động của thẻ ATM và thẻ tín dụng bao gồm cả thẻ do ngân hàng và công ty tài chính phát hành.

Đáng lưu ý là dự thảo quy định lại phạm vi sử dụng của thẻ tín dụng và thẻ trả trước vô danh. Thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; nạp, rút tiền mặt theo thỏa thuận giữa chủ thẻ với tổ chức phát hành thẻ. Chủ thẻ tín dụng sẽ không được chuyển khoản vào tài khoản thanh toán, thẻ trả trước, trừ trường hợp chuyển khoản vào tài khoản, thẻ trả trước của đơn vị chấp nhận thẻ với mục đích trả tiền hàng hóa, dịch vụ. Tương tự, thẻ trả trước vô danh chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ hợp pháp tại thiết bị chấp nhận thẻ ở Việt Nam và không được sử dụng để giao dịch trên Internet, thiết bị di động. Đồng thời, chủ thẻ trả trước vô danh cũng không được rút tiền mặt tại ATM. Chặn việc rút tiền, mua bán "khống" từ thẻ tín dụng

Trước đó, đầu tháng 8/2019, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành văn bản 6410/NHNN-TT gửi các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, văn phòng đại diện các tổ chức thẻ quốc tế, NHNN chi nhánh tỉnh thành phố, yêu cầu tăng cường kiểm soát, giám sát hoạt động phát hành và sử dụng thẻ tín dụng.

Việt Nam đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ và hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới. Điều này đồng nghĩa với các hoạt động thương mại sẽ ngày càng trở nên đa dạng, phức tạp. Do đó việc cơ quan quản lý đẩy mạnh việc hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Chỉ khi nào hành lang này được hoàn thiện thì mới duy trì và thúc đẩy nền kinh tế công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, rửa tiền và chống tội phạm kinh tế.

Bùi Hạnh