Năm 1929, Chu Văn Điều tham gia cuộc mít tinh lớn của xã trong cao trào cách mạng 1930 – 1931 và được cử làm Đội phó Đội Tự Vệ Đỏ. Tháng 11 – 1930 ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Trong cuộc “khủng bố trắng” của thực dân Pháp, tháng 6 - 1931, ông bị địch bắt. Sau nhiều ngày tra tấn dã man nhưng không khuất phục được Chu Văn Điều, địch buộc phải thả ông.

Năm 1933, Chu Văn Điều được cử làm Bí thư Chi bộ xã Yên Lưu; tháng 5 - 1935 đổi tên thành Chu Huy Mân với ý nghĩa là “viên ngọc sáng”.

Cách mạng tháng Tám thành công, Chu Huy Mân được bầu làm Phó Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam. Tháng 9 - 1945, ông vào quân đội và được phân công làm Chính trị viên Tỉnh đội.

Trải qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, ông được Đảng phân công giữ nhiều trọng trách quan trọng trong quân đội. Sau ngày 30-4-1975, ông giữ chức Tư lệnh, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 5.

Tháng 7 - 1977 đến tháng 12 - 1986, ông đảm nhiệm chức vụ Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, Phó Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương, Trưởng Ban kiểm tra Đảng ủy Quân sự Trung ương. Năm 1981, giữ chức vụ Phó chủ tịch Hội đồng Nhà nước.

Năm 1958, ông được phong quân hàm Thiếu tướng rồi được thăng quân hàm vượt cấp từ Thiếu tướng lên Thượng tướng năm 1974; Đại tướng năm 1980.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (năm 1960), Đại tướng Chu Huy Mân được bầu là Ủy viên chính thức BCH TW Đảng. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (năm 1976) và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V (năm 1982), Đại tướng được bầu lại vào BCH TW Đảng, được Trung ương bầu vào Bộ Chính trị; là Đại biểu Quốc hội khóa: II, VI, VII.

Đại tướng Chu Huy Mân từ trần ngày 1-7-2006, hưởng thọ 93 tuổi.

Do công lao và thành tích hoạt động cách mạng, Đại tướng Chu Huy Mân được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng cùng nhiều huân, huy chương và phần thưởng cao quý khác Nhà nước ta và các nước bạn.

Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Đại tướng Chu Huy Mân luôn thể hiện là người cộng sản kiên trung, mẫu mực, học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đồng chí Chu Huy Mân cũng thể hiện là Nhà quân sự tài ba của Quân đội nhân dân Việt Nam, chiến sỹ quốc tế trong sáng, đồng thời là nhà chính trị xuất sắc của Cách mạng Việt Nam.

Từ thuở ban đầu hoạt động Cách mạng cho đến khi giữ những cương vị lãnh đạo cao cấp của Đảng và Quân đội, Đại tướng luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh bồi dưỡng, rèn luyện, tin tưởng giao nhiệm vụ và trọng trách vào những điểm khó khăn. Bằng bản lĩnh và tài năng, Đại tướng luôn xông xáo, thâm nhập vào cuộc sống của đồng bào, chiến sỹ; gắn bó lăn lộn trong các phong trào cách mạng, chiến trường gian khổ; một lòng, một dạ cống hiến hết mình cho Tổ quốc, nhân dân. Lúc sinh thời, Đại tướng Chu Huy Mân từng nói: “Vinh quang nhất của cuộc đời là được cống hiến, cống hiến hết mình cho Tổ quốc, cho nhân dân. Tôi vào Đảng là hoàn toàn tự nguyện, suốt dời hy sinh, chiến đấu vì Tổ quốc, vì nhân dân”.

Với 93 tuổi đời, 76 năm tuổi Đảng, Đại tướng Chu Huy Mân đã đem hết ý chí, sức lực, tài năng cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc và Quân đội. Cả cuộc đời hoạt động cách mạng của ông là một tấm gương sáng ngời, mẫu mực, tiêu biểu, suốt đời chiến đấu vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì lợi ích của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Các hoạt động kỷ niệm 110 năm Ngày sinh Đại tướng Chu Huy Mân diễn ra vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nghị quyết, kết luận của Trung ương, đặc biệt là Kết luận số 21-KL/TW ngày 25-12-2021 của Hội nghị Trung ương lần thứ 4 (khóa XIII) về “Đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, Đảng viên suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nhằm tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, tập trung chăm lo xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đây cũng là đợt sinh hoạt chính trị có ý nghĩa sâu sắc để tôn vinh, tri ân những cống hiến to lớn của Đại tướng Chu Huy Mân với sự nghiệp cách mạng, qua đó giáo dục lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, truyền thống cách mạng, lịch sử, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, ý chí khát vọng sống, cống hiến vì Tổ quốc, vì nhân dân cho đồng bào, đồng chí, nhất là thế hệ trẻ.

THẾ KHOA