Từ Lương Xâm, thuộc phường Nam Hải cùng với Đền Phú Xá, Phủ Thượng Đoạn là một trong ba “linh từ” nổi tiếng của quận Hải An. Trên địa bàn quận Hải An hiện có 24 Di tích lịch sử thờ Đức Vương Ngô Quyền, Từ Lương Xâm Di tích lịch sử văn hoá quốc gia được suy tôn là “Từ Cả”- nơi đứng đầu phụng thờ Đức Vương Ngô Quyền, là chứng tích lịch sử còn lưu giữ lại về một trận Bạch Đằng giang “vang dội đến nghìn thu” với nhiều giá trị lịch sử lớn lao để lại cho hậu thế ngày nay.

Với giá trị văn hóa và ý nghĩa lịch sử, Di tích Từ Lương Xâm được Bộ Văn hóa Thông tin nay là (Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch) công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 1986, chứa đựng nhiều nội dung liên quan đến chiến thắng Bạch Đằng lần thứ nhất năm 938 của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo Ngô Quyền; được coi là một đài tưởng niệm vị Anh hùng dân tộc Ngô Quyền - Ông Tổ trung hưng của nền độc lập Việt Nam.

Trường tồn cùng lịch sử, lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm theo thông lệ hàng năm được tổ chức từ ngày 16 đến 18 tháng Giêng. Một trong những nét độc đáo mang đậm bản sắc di sản văn hóa quốc gia tại lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm là lễ rước truyền thống. Lễ rước truyền thống gồm 7 đoàn rước Lương Xâm, đoàn rước Xâm Bồ phường Nam Hải và đoàn rước của các phường Đằng Hải, Tràng Cát, Đông Hải 1, Đông Hải 2, Đằng Lâm với đầy đủ các đồ tế, khí: cờ thần, chiêng, trống, chấp kích, bát âm, long đình, lọng, bát biểu, kiệu bát cống rước về Từ Cả - Cụm di tích Từ Lương Xâm. Lễ rước truyền thống đã được truyền giữ qua bao thế hệ, thể hiện tình cảm, lòng tôn kính sâu sắc của cán bộ và Nhân dân quận Hải An đối với công lao to lớn của Đức Vương Ngô Quyền. Trong lễ hội còn có các hoạt động văn hóa văn nghệ, các trò chơi dân gian. Các hoạt động này góp phần làm nên thành công của lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm.

Theo UBND quận Hải An, để tri ân công đức to lớn của Đức Vương Ngô Quyền, năm nay vào các ngày từ 12/2/2025 đến 15/2/2025 (tức từ ngày 15 đến 18 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025 ) quận sẽ tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích Từ Lương Xâm - căn cứ bản doanh của Ngô Quyền năm 938 và tổ chức lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025, kỷ niệm 1087 năm chiến thắng Bạch Đằng, 1081 năm ngày mất của Đức Vương Ngô Quyền. Công tác tổ chức Lễ đón nhận và lễ hội truyền thống hiện đã được chuẩn bị chu đáo, bài bản, đảm bảo trang trọng, đúng nghi thức và an toàn.

Trong đó, Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Cụm Di tích Từ Lương Xâm và khai mạc Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025 sẽ bắt đầu vào lúc 19h30 ngày 12/2. Chương trình được truyền hình trực tiếp kênh THP của Đài phát thanh và truyền hình Hải Phòng. Trong chương trình lễ đón nhận, sẽ có chương trình nghệ thuật sử thi đặc biệt, thời lượng 45 phút với sự tham gia của 250 diễn viên, nghệ sỹ đến từ các đoàn nghệ thuật của Trung ương, Thành phố. Trong đó, có các nghệ sỹ, ca sỹ như: Tùng Dương, Phương Anh, Ngọc Anh, Rapper Ram C…

Cùng với đó, Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025 sẽ diễn ra với các nghi lễ truyền thống như: Lễ tế hàng tổng vào lúc 8h00; Lễ rước truyền thống của Đoàn rước các phường trên địa bàn quận Hải An có Di tích thờ Đức Vương Ngô Quyền về chầu trước sân linh Từ diễn ra từ 17h30 ngày 12/2/2025. Trong các ngày tổ chức lễ hội truyền thống, sẽ có các hoạt động văn hóa văn nghệ như: Giải thi đấu bóng chuyền, kéo co, cờ người, nhẩy bao bố, viết thư pháp và các trò chơi dân gian.

Lễ đón nhận Di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích Từ Lương Xâm - căn cứ bản doanh của Ngô Quyền năm 938 góp phần khơi dậy niềm tự hào dân tộc, phát huy các giá trị lịch sử và văn hóa truyền thống, tình yêu quê hương đất nước, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá để du khách trong và ngoài thành phố được biết về giá trị lịch sử, văn hóa của Cụm di tích Từ Lương Xâm.

THỦY  NGUYÊN