Đó là vụ việc cơ sở gia công thực phẩm chức năng cho Vinaca của Đào Thị Chúc, ở phường Ngọc Sơn, quận Kiến An, sản xuất sản phẩm “Vinaca ung thư CO3.2” được giới thiệu có khả năng hỗ trợ chữa bệnh ung thư và một số tác dụng khác.

"Thuốc" hỗ trợ điều trị ung thư từ than tre! 

Ai cũng biết bệnh nhân ung thư là những người ngày đêm đối mặt với “cửa tử”. Khi mang trong mình bệnh trọng, hàng ngày họ không chỉ phải gồng mình “chống chọi” với gánh nặng tâm lý mà còn còng lưng trước gánh nặng chi phí điều trị. Việc bán ra thị trường sản phẩm với lời quảng cáo “hỗ trợ chữa bệnh ung thư” từ nguyên liệu… than tre, những kẻ ác tâm kia không chỉ như những con kền kền “kiếm sống” trên bệnh tật của bệnh nhân mà còn đẩy họ lâm vào tình cảnh “tiền mất tật mang” khi chúng chẳng có tác dụng trong điều trị bệnh. Thậm chí còn có thể khiến họ mất đi cơ hội hồi phục sức khỏe nếu chỉ tin dùng sản phẩm đó. Điều đáng nói là năm 2017, Vinaca từng được chứng nhận lọt vào top 10 thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ hàng đầu Việt Nam. Nếu sự việc không bị lôi ra ánh sáng, khả năng thương hiệu sẽ có mặt trong năm 2018 là điều rất có thể.

Trong khi vụ thuốc hỗ trợ điều trị ung thư bằng bột than tre chưa kịp lắng xuống thì ngày 16-4 vừa qua, PC49 Công an tỉnh Đắk Nông phối hợp cùng Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bắt quả tang cơ sở chế biến cà phê bột của bà Nguyễn Thị Loan, ở xã Đăk Wer, huyện Đăk R'lâp, đang pha trộn tạp chất vào cà phê. Tại xưởng, lực lượng chức năng phát hiện hàng chục tấn cà phê bột được nhuộm đen bằng pin, hai chậu chứa pin Con Ó (khoảng 35kg) đã được đập vụn, xô chứa nước màu đen, cùng nhiều máy móc phục vụ sản xuất. Bà Loan cho biết, cơ sở hoạt động nhiều năm nay. Hàng ngày bà cho người đi thu mua các loại cà phê thải, phế phẩm vỏ cà phê… tại các đại lý. Sau đó, công nhân dùng chất bột màu đen của pin hòa với nước rồi đem nhuộm với cà phê. Số cà phê này được đem rang, xay rồi đóng gói bán ra thị trường. Hơn 3 tháng đầu năm nay, cơ sở này đã xuất bán ra thị trường hơn 3 tấn cà phê!

Theo các chuyên gia y khoa, pin không được phép dùng trong sản xuất và chế biến bất cứ loại thực phẩm nào bởi chứa nhiều kim loại nặng như chì, thủy ngân, cadmium… rất độc hại cho não, thận, hệ thống tiêu hóa và sinh sản của con người.

Qua các sự việc trên cho thấy, hành vi vi phạm vệ sinh, an toàn thực phẩm hiện có chiều hướng diễn biến phức tạp và nguy hiểm. Số liệu điều tra của Hội Ung thư Việt Nam cho biết, những năm 1990 số người mắc bệnh ung thư ở nước ta khoảng 70.000 người trong một năm. Thời kỳ 2010 - 2015, mỗi năm có khoảng 150.000 người mắc bệnh ung thư (tăng gấp đôi thời kỳ trước đó). Dự báo đến năm 2020, Việt Nam sẽ có khoảng 200.000 người mắc bệnh ung thư mỗi năm, là một trong những nước có tốc độ mắc bệnh ung thư nhanh nhất. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng chỉ rõ, 80% nguyên nhân sinh ra bệnh ung thư là từ môi trường bên ngoài, trong đó thủ phạm chính là thuốc lá và thực phẩm không an toàn.

Cơ quan chức năng kiểm tra hiện trường cơ sở cà phê nhuộm đen bằng pin của bà Loan 

Thực ra, vấn nạn thực phẩm bẩn đã kéo dài hàng chục năm nay. Còn nhớ, năm 2007, dư luận cả nước từng xôn xao trước vụ việc bánh phở chứa phóc-môn dùng để ướp xác. Sự việc được xử lý nghiêm tưởng chừng đã là lời cảnh tỉnh cho những gian thương vì lợi nhuận mà bất chấp sức khỏe và sinh mạng của cộng đồng.

Tuy nhiên, trước những vụ việc được cơ quan chức năng phát hiện thời gian qua cho thấy người tiêu dùng hiện phải đối mặt với khá nhiều nguy cơ có hại cho sức khỏe. Hạt dưa nhuộm phẩm màu công nghiệp, hoa quả tiêm thuốc “thúc chín” hoặc ngâm chất bảo quản độc hại. Dư lượng thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật trong các loại rau vượt mức cho phép. Bơm nước bẩn vào gia súc để tăng trọng lượng khi bán. Rồi nội tạng động vật bốc mùi dùng hóa chất “phù phép” thành thực phẩm chế biến trong các nhà hàng.

Xem ra, để trở thành “người tiêu dùng thông thái” là một bài toán nan giải cho tất cả mọi người. “Tự mình cứu mình trước khi trời cứu”, nhiều người dân đành đối phó bằng cách chấp nhận bỏ nhiều tiền hơn để mua rau sạch tại các siêu thị, nuôi nguồn cung thực phẩm sạch tại các vùng quê hay tự trồng rau xanh trong các thùng xốp, trên sân thượng. Tuy nhiên, đó cũng chỉ là giải pháp mang tính tình thế, cục bộ mà thôi.

Được biết, để quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm, không chỉ có Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương mà còn có Ủy ban nhân dân các cấp. Đã có nhiều vụ việc bị phát hiện, nhiều kẻ phạm tội bị xử lý theo pháp luật. Vậy tại sao thực phẩm “độc” vẫn còn đất sống?! “Sau một thời gian ngắn sản xuất thuốc chữa ung thư và các sản phẩm khác, vợ chồng Chúc đã phất lên như diều gặp gió, mua được ô tô và nhiều tiện nghi sinh hoạt đắt tiền…”. Câu trả lời đơn giản, đó chính là lợi nhuận quá lớn mà những gian thương này thu được.

Khi lương tâm của những kẻ vì lợi nhuận bị đánh mất thì sự lên án của dư luận xã hội chưa đủ, cần có chế tài nghiêm khắc hơn nữa đối với những hành vi vi phạm đạo đức và pháp luật của chúng. Tại cuộc họp chiều 16-4, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Thành đã chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan Công an để điều tra, làm rõ theo quy định của pháp luật. Chiều cùng ngày, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng đã có cuộc họp với lãnh đạo Bộ Y tế và Bộ Công an để nghe báo cáo về việc sản phẩm Vinaca ung thư của Công ty TNHH Vinaca. Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng đưa ra quan điểm cần xử lý nghiêm bởi đó là hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, liên quan tới sức khỏe con người, đặc biệt là bệnh nhân ung thư.

Dư luận đồng tình với việc tăng chế tài xử phạt đối với hành vi vi phạm an toàn thực phẩm.Bộ Y tế cũng đã lấy ý kiến cho dự thảo nghị định thay thế Nghị định số 178/2013/NĐ-CP năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm theo hướng sẽ tăng mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm an toàn thực phẩm để bảo đảm có tính răn đe, tiến tới đẩy lùi thực trạng thực phẩm bẩn. Nhưng vấn đề cốt lõi nhất để dẹp nạn này có lẽ vẫn là sự thức tỉnh lương tâm, đạo đức của những người sản xuất, kinh doanh. Cần lắm một “lương tâm sạch” vì một tương lai vững bền cho giống nòi Việt.

Bùi Hạnh