Những năm của thập niên 80 thế kỷ trước, tình hình ANTT trên địa bàn thành phố Hải Phòng có nhiều diễn biến phức tạp. Các băng, ổ, nhóm tội phạm, bọn cướp có vũ khí gây ra các vụ án nghiêm trọng, không chỉ khiến dư luận người dân thành phố hoang mang mà người ngoại tỉnh cũng rất ám ảnh và e ngại khi đến Hải Phòng.

Trước tình hình đó, Thành ủy, UBND thành phố đã trực tiếp chỉ đạo Đảng ủy, Giám đốc CATP quyết định thành lập Đội Trọng án chống cướp, sau đổi tên thành Đội Cảnh sát hình sự đặc biệt (Đội H88) - mũi nhọn xung kích trong đấu tranh, trấn áp tội phạm hình sự. Ngày 19/5/1988, Đội H88 chính thức thành lập. 16 thành viên của đội được tuyển chọn từ những CBCS có phẩm chất chính trị, vừa có năng lực công tác, có sức khỏe, nhanh nhẹn, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm trong thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, đồng chí Lê Danh Xương, Bí thư Thành ủy thời kỳ đó là một đội viên danh dự.

 Thế rồi sau 12 ngày thành lập, H88 xuất quân trận đầu. Khi ấy, vườn hoa trung tâm thành phố và khu vực xung quanh quán Phong Lan là tụ điểm cực kỳ phức tạp. Lưu manh giang hồ tứ xứ, các tệ nạn cờ bạc, đĩ điếm, xì ke bám vào dải đất này để hoạt động. Không ngày nào tại đây không có trộm cắp với các màn kịch “giậm chân, móc túi”, cướp giật, đánh chém nhau xảy ra. Nhất là khi màn đêm buông xuống, trật tự trị an gần như bị mất kiểm soát.

Theo đúng kế hoạch, sau khi bố trí lực lượng mai phục, Đội đã dùng chiến thuật bao vây, truy quét, chốt chặn và dồn các đối tượng vào những chiếc bẫy đã giăng sẵn; không khác gì một cuộc quét rác, những thứ cặn bẩn đã được “hót” đi. Trận tập kích này, Đội đã bắt 5 tên côn đồ chuyên đâm thuê chém mướn, thu 1 lựu đạn, 3 dao lê, côn quay, gậy sắt…

 Tiếng tăm của H.88 bắt đầu nổi lên như cồn sau trận đánh đó. Những trang vàng chiến công của H.88 ngày một dày thêm. Người dân đất Cảng giờ vẫn nhắc đến trận đánh tiêu diệt hai tên cướp hung hãn Phạm Văn Minh (Minh “mộc”), ở phường Hàng Kênh, quận Lê Chân và Vũ Trọng Phúc (Phúc “sâm”), ở phường Đồng Quốc Bình.

Chúng đã cùng đồng bọn gây ra hàng chục vụ cướp có vũ khí, giết chết 1 người, bắn bị thương 5 người, cướp 9 xe máy và nhiều tiền vàng, tài sản có giá trị. Địa bàn hoạt động của chúng có biên độ rất rộng, trải dài từ Hải Phòng, Hà Nội, qua Hải Dương, Thái Bình, Quảng Ninh, lên đến tận Lạng Sơn. Mỗi khi tăm tia được “mồi”, chúng sẵn sàng gây án. Chỉ cần nạn nhân biểu lộ chống đối là bọn chúng nhả đạn uy hiếp. Sẩm tối 12/3/1990, Phúc “sâm” mò về ẩn náu trong một nhà người quen ở gác 2, ngõ 12, phố Lê Lợi. Tên cướp đang khống chế cô con gái chủ nhà 12 tuổi để làm con tin.

Khéo léo và dũng cảm, trinh sát đã đưa con tin ra ngoài an toàn. Lực lượng Công an tổ chức bao vây căn nhà, chuẩn bị kêu gọi tên cướp đầu hàng. Bất ngờ đánh hơi có sự lạ, vừa bước ra cửa, Phúc “sâm” bèn rút súng bắn loạn xạ về phía lực lượng vây bắt. Quyết không để tên cướp tẩu thoát, tiếp tục gieo rắc tội ác, trinh sát đã nổ súng hạ Phúc “sâm” ngay tại chân cầu thang ngôi nhà hắn đang ẩn náu.

Tiếp đó, chập tối 24/4/1990, Minh “mộc” mang theo 2 súng ngắn, 1 lựu đạn đóng giả bộ đội, đi xe máy đèo người yêu bí mật tiến về Hải Phòng. Theo kế hoạch, trinh sát đón lõng Minh ở bến Đụn (Thủy Nguyên) để bắt hắn, nhưng do trục trặc kỹ thuật nên không thực hiện được. Đến bến Kiền, trong lúc chờ phà, lợi dụng trời tối, trinh sát Phan Xuân Lai đã lặng lẽ tiếp cận Minh “mộc”, rồi bất ngờ dùng vũ thuật quật ngã hắn. Tuy nhiên, tên Minh định rút súng và lựu đạn chống trả. Hành động điên cuồng của tên ác thú cùng đường đã buộc lực lượng trinh sát nổ súng tiêu diệt, đảm bảo an toàn cho hành khách đi trên phà.

Nhiều người dân đất Cảng hết lời ca ngợi những chiến binh H.88 đầy mưu trí, dũng cảm song ít ai hiểu rõ cái trí, cái dũng ấy hiển hiện cụ thể thế nào của những con người luôn xuất quỷ nhập thần khiến tội phạm không thể nào thoát nổi.

Trước đó, dạo tháng 3/1988, ở Hải Phòng nổi lên nạn trấn, cướp trên xe khách. Không chỉ dùng dao lê, bọn tội phạm còn vũ khí nóng tấn công, cưỡng đoạt tiền, vàng, đồ đạc, hàng hóa gây hoang mang lo ngại cho các nạn nhân. Điển hình là tuyến đường từ bến Bính đi Bến Đụn-Phà Rừng, tuy chỉ có 20km nhưng bọn cướp đã chia thành 3 điểm lên xuống xe để cướp. Bằng nhiều biện pháp nghiệp vụ, và trực tiếp giả làm hành khách theo các chuyến xe, trinh sát đã nắm được quy luật hoạt động của bọn tội phạm và lập phương án nghiêm trị các toán cướp.

Ngày 4/7/1988, trinh sát đội H88 đã nổ súng bắn xuyên táo hạ 2 tên cướp là Cao Văn Minh và Đỗ Văn Sinh, ở xã Hòa Bình trên xe khách tuyến Hải Phòng đi Đông Triều (Quảng Ninh) khi bọn chúng đang dùng lê uy hiếp bắt mọi người phải đưa tiền cho chúng. Hai tên cướp chết gục tại chỗ trong khi xe chở 70 hành khách vẫn chạy mà không ai bị sứt mẻ gì. Sau thắng lợi này, Đội tiếp tục triệt phá 4 ổ nhóm bắt 16 tên, thu 1 súng, 2 lựu đạn, 7 dao lê, làm ổn định ANTT trên toàn tuyến.

Ngoài những chiến công đó, còn phải kể tới hàng loạt trận đánh đi vào giáo trình của khoa học hình sự như vụ bắt tên Tuấn “lý” luôn thủ sẵn lựu đạn, dao găm bằng chiêu vừa bủa vây, vừa mai phục, trinh sát đã cho đối thủ “đo ván” khi hắn chưa kịp trở tay. Hoặc vụ bắt Hoàng Xuân Hương, 1 tên lưu manh mới được tha tù chuyên cưỡng đoạt tài sản ở địa bàn huyện Thủy Nguyên. Xã hội hóa “vào hang bắt cọp”, nắm được ý đồ hắn sẽ sang nội thành “ra mắt” 1 băng cướp bằng 2 quả lựu đạn mỏ vịt, trinh sát Đội đã tóm gọn Hương tại quán ăn bên cạnh trụ sở Thành Đoàn Hải Phòng.

Rồi nữa, lúc 10h30` ngày 3/12/1989, đúng chủ nhật, Đội H88 nhận tin tên Đỗ Đức Sinh cùng đồng bọn đang chuẩn bị dùng súng chặn cướp xe khách liên vận Quảng Ninh-Thái Bình tại khu vực xã Thủy Đường (Thủy Nguyên), cách xa nơi đơn vị đóng quân hơn 10km. Chỉ còn 2 tiếng đồng hồ nữa, chúng sẽ gây án. Kể như bây giờ thì mọi sự quá dễ. Nhưng lúc đó rất thiếu phương tiện, lại phải qua cầu, qua phà. Song Chỉ huy Đội vẫn quyết tâm, vừa chuyển quân, vừa bàn phương án tác chiến trên đường. Thật kịp thời, lúc đến nơi thì xe liên vận cũng vừa dừng bánh. Trinh sát quật ngã tên Sinh, thu trong người hắn 1 khẩu súng Colbat12 Mỹ có 7 viên đạn, trong đó có 1 viên đã lên nòng.

Đã đánh là thắng, đã tấn công là đánh đúng, đánh trúng đối tượng, đánh dập đầu rắn độc. Đó là phương châm bất di bất dịch của Đội H.88 thực hiện trong chuyên án 490S, phá ổ côn đồ chuyên buôn bán vũ khí và buôn bán phụ nữ, ngoài ra chúng còn dùng vũ khí nóng cướp trên sông. Địa bàn hoạt động của chúng rất rộng từ Hải Phòng ra Móng Cái, Quảng Ninh sang cả bên kia biên giới nước bạn, sông núi nước non muôn trùng hiểm trở. Với phương án chia nhỏ đám đối tượng, cài trinh sát nội tuyến vào cơ sở của chúng, khéo léo cuốn chúng vào “cuộc chơi” đã được lực lượng Công an xếp đặt, đưa chúng vào “điểm rơi” đã bố trí. 2 tên đầu sỏ sa lưới với chứng cứ không thể chối cãi là súng ngắn, dao lê trong người; qua đấu tranh khai thác, H88 bắt tiếp 3 đối tượng, thu 1 súng AK, 37 viên đạn, 1 súng tự tạo và 2 kíp mìn. 

Một chiến dịch “dài hơi” khác, thể hiện được tính xung kích, phẩm chất anh hùng của các trinh sát mà K45 là một ví dụ. Chiến dịch này được triển khai từ 14/5/1989 và H88 được giao là đơn vị mũi nhọn với yêu cầu 45 ngày đêm phải tấn công, chặn đứng các toán cướp trên tuyến ô tô từ nội thành đi các tỉnh. Bọn này gồm 7 tên được tổ chức thành một đường dây. Mắt xích yếu nhất trong “dây chuyền” này là tên Phùng Văn C., mới 17 tuổi, là đứa tàn bạo, hung hãn khi gây án nhưng lại ít từng trải. Đột phá vào “mắt xích” đó, chỉ vài “đòn” nghiệp vụ trinh sát buộc nó khai tông tốc. Toàn bộ bọn còn lại đều bị bắt, ta thu 1 súng K54, 3 dao lê. Tiếp đó, Đội đã kết hợp với Công an 2 tỉnh Hải Dương và Thái Bình, bắt 5 tên cũng chuyên cướp bóc trên các chuyến xe.

Ra đời trong những năm tháng trận tuyến hình sự đang nóng bỏng, khắc phục mọi, khó khăn, thiếu thốn, Đội H88 đã liên tiếp lập công, làm nên những trận đánh để đời trong lịch sử của lính hình sự thành phố Cảng. Yếu tố tạo nên chất thép của Đội chính là có sự thống nhất cao từ Thành ủy đến Đảng ủy CATP, lãnh dạo Phòng Cảnh sát hình sự khi sáng suốt đưa ra quyết định thành lập H88 vào đúng thời điểm, đáp ứng nguyện vọng mong mỏi của nhân dân thành phố về một “quả đấm thép” trấn áp mạnh mẽ bọn tội phạm hình sự nguy hiểm và những tên côn đồ hung hãn. Đó còn là sự toàn tâm, toàn ý, nhất trí, đoàn kết cao độ của CBCS trong tập thể Đội cùng các phương án chiến đấu sáng tạo, linh hoạt, sát thực tế, cộng tinh thần mưu trí, dũng cảm vô song; tính kỷ luật và ý chí lập công tập thể của mỗi trinh sát. Trong 2 năm, đội H88 đã xác lập 30 chuyên án, phá 138 vụ án hình sự, bắt 201 tên cướp, cưỡng đoạt tài sản, thu 21 súng, 23 lựu đạn, hàng chục lê, dao găm. Có tên cướp đã bị tiêu diệt tại chỗ, nhiều tên chịu những mức án cao. Đáng nói, đánh hàng trăm trận lớn nhỏ nhưng không có CBCS nào thương vong, đặc biệt là đảm bảo an toàn tuyệt đối tính mạng, sức khỏe cho người dân, ổn định tình hình ANTT thành phố chỉ trong thời gian rất ngắn.

Ngày 19/8/1990, đội H88 được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Các thế hệ của tập thể đội sau này còn lập nên nhiều chiến công hiển hách, đặc biệt họ còn là nhân tố quan trọng xây dựng đơn vị ngày một trưởng thành vững mạnh. Chính vì lẽ đó, năm 1995, phòng Cảnh sát hình sự CATP đã vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Phát huy phẩm chất anh hùng, nhiều năm qua, lực lượng Cảnh sát hình sự đã lập nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc trong thời kỳ đổi mới như: triệt phá 3 băng ổ nhóm tội phạm Cu Nên, Dung “hà”, Lâm “già”, các băng ổ nhóm Quang “tơn”, Lộc “lợn”, Trường “ăn cắp”… một thời làm mưa gió đã phải chịu khuất phục trước tinh thần tiến công tội phạm liên tục của những người lính hình sự. Miền đất Cảng hôm nay được sống trong cảnh yên vui, thái bình, là điểm đến tin cậy, thân thiện, nghĩa tình cho bạn bè, du khách và các nhà đầu tư phần nào được tạo dựng bởi nền tảng bảo đảm ANTT của các thế hệ CBCS lực lượng Cảnh sát hình sự CATP mà H88 đã góp công lớn xây đắp…

ANHP