Theo thống kê của Sở Tài nguyên-Môi trường, trung bình mỗi năm toàn thành phố cấp khoảng trên 10.000 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất (gọi tắt là giấy chứng nhận) cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn các quận, huyện.

Theo quy định tại khoản 29 điều 3 Luật đất đai 2013 thì hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, đang sống chung và có quyề sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Do đó, khi ghi giấy chứng nhận thì chỉ thể hiện thông tin các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình. Trường hợp các chủ sử dụng, chủ sở hữu yêu cầu thì cấp chung một giấy chứng nhận và trao cho người đại diện.

Còn các thành viên khác trong hộ gia đình không có chung quyền sử dụng đất, ví dụ như những người không phải là nhân khẩu mà nhà nước đã xác định để giao đất cho hộ gia đình trước đây, người sử dụng đất không có công đóng góp để tạo lập quyền sử dụng đất của hộ…thì không ghi tên trên giấy chứng nhận.

Theo ông Phạm Xuân Phòng-Phó giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên-Môi trường thì quy định của Thông tư số 33 về việc hướng dẫn thể hiện thông tin đối với trường hợp cấp giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân là hoàn toàn phù hợp với quy định của Luật đất đai 2013.

Có thể diễn giải cụ thể như sau để người dân dễ hiểu: Đối với việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất mà đối tượng là hộ gia đình thì người dân có quyền lựa chọn hai phương án. Một là, cử người đại diện đứng tên trên giấy chứng nhận, (trong trường hợp này khi thực hiện chuyển quyền thì vẫn phải có giấy chấp thuận của các thành viên đã cử đại diện); hai là ghi tên tất cả các thành viên có chung quyền sử dụng đất, nếu sau này khi thực hiện việc chuyển quyền thì trong trường hợp người có tên trên giấy ở xa, có thể gửi giấy ủy quyền đồng ý việc chuyển quyền để thực hiện theo quy định.

Trường hợp là tài sản chung của vợ, chồng thì ghi cả họ tên vợ, họ tên chồng, trừ khi vợ, chồng có thoả thuận ghi tên một người. Trường hợp cấp giấy chứng nhận với đất là tài sản của cá nhân thì ghi họ, tên của cá nhân đó.

Quy định trên nhằm khắc phục những tồn tại của Thông tư 23/2014/TT-BTNMT khi cấp giấy chứng nhận cho hộ gia đình chỉ ghi tên chủ hộ hoặc người đại diện. Trong thực tế tại các địa phương đã phát sinh tranh chấp, mâu thuẫn về quyền sử dụng đất giữa các thành viên trong hộ gia đình khi thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất. Do khi xác lập quyền sử dụng đất của hộ gia đình chưa xác định rõ các thành viên có chung quyền sử dụng đất nên không có đầy đủ cơ sở pháp lý để xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, cũng như giải quyết các quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến đất đai của hộ gia đình.

Cũng theo ông Phòng thì quy định của Thông tư 33 về thể hiện thông tin trên giấy đối với trường hợp cấp giấy chứng nhận cho hộ gia đình không phải là quy định mới mà chỉ là hướng dẫn cụ thể, chi tiết hơn. Quy định của Thông tư cũng không đặt thêm thủ tục hành chính nào khi thực hiện các quyền của hộ gia đình sử dụng đất. Các giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 5-12-2017 vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải cấp đổi giấy chứng nhận mới.