Số người chết do TNGT tăng cao

Năm 2022, tình hình dịch COVID-19 đã từng bước được kiểm soát, kinh tế - xã hội từng bước được phục hồi và tăng trưởng trở lại trạng thái bình thường như trước khi có đại dịch COVID-19 xuất hiện. Trong năm, diễn ra nhiều sự kiện văn hóa xã hội lớn quy mô quốc tế, như: Sea games 31, các kỳ nghỉ lễ dài ngày (nghỉ Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Nhâm Dần (nghỉ 9 ngày), nghỉ 30/4-1/5 và nghỉ quốc khánh 2/9),..., đã góp phần thúc đẩy hoạt động thương mại, du lịch và sự gia tăng mạnh mẽ của nhu cầu giao thông, cũng như số lượng phương tiện cá nhân tham gia giao thông, tạo áp lực lớn lên nhiệm vụ bảo đảm TTATGT năm 2022.

Đây là nguyên nhân làm cho kết quả công tác bảo đảm TTATGT chưa  đạt chỉ tiêu đề ra. Trong đó, có 2 chỉ tiêu số vụ và số người bị thương giảm nhưng đều giảm ít, dưới 5%. Riêng chỉ tiêu số người chết tăng trên 10%. Cụ thể, đã xảy ra 11.457 vụ TNGT, làm chết 6.397 người, bị thương 7.804 người. So với năm 2021, số vụ TNGT giảm 38 vụ (tương ứng giảm 0,33%), tăng 598 người chết ( tương ứng tăng 10,31%), giảm 214 người bị thương ( tương ứng giảm 2,67%).

Tuy nhiên, nếu so với cùng kỳ năm 2019 thì TNGT lại giảm rất sâu cả 03 tiêu chí, cụ thể: giảm 6.216 vụ (-35,2%), giảm 1.246 người chết (-16,3%), giảm 5.841 người bị thương (-42,81%).

Tại Hội nghị đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong công tác bảo đảm TTATGT năm 2022. Đó là, kỳ vọng liên tục kéo giảm TNGT qua các năm thì năm 2022 chưa đạt yêu cầu đề ra nếu so sánh với năm 2021. Còn xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Vi phạm về hành lang an toàn giao thông đường sắt chưa được xử lý kịp thời. Tình trạng xe ô tô tải không thực hiện nghiêm quy định về xếp hàng hoá lên phương tiện khiến cho hàng hoá bị rơi xuống đường, gây mất an toàn giao thông.

Tình trạng tụ tập, điều khiển xe thành đoàn, có dấu hiệu đua xe trái phép vẫn còn xảy ra tại một số địa phương. Vẫn xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng do lái xe vi phạm nồng độ cồn gây ra. Mặc dù tình trạng ùn tắc giao thông trong các dịp cao điểm lễ, tết trên các tuyến cao tốc, các cửa ngõ ra, vào các tỉnh, thành phố lớn đã được cải thiện đáng kể sau khi triển khai thu phí không dừng trên toàn quốc nhưng tình hình ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có xu hướng ngày càng gia tăng.

 Về khách quan, nguyên nhân của những tồn tại hạn chế là do tình hình dịch COVID-19 trong năm 2021 diễn biến phức tạp, tại nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội, từ đầu quý II năm 2022, dịch COVID-19 được kiểm soát, nhiều địa phương đã thực hiện kích cầu kinh tế, hoạt động thương mại, du lịch, vận tải sôi động hơn, dẫn đến số lượng phương tiện và người tham gia giao thông tăng cao, gần như trở lại trạng thái bình thường như trước thời điểm có dịch 2019, qua đó dẫn đến tình hình TTATGT trở lên phức tạp, TNGT tăng so với năm 2021.

Ý thức chấp hành các quy định pháp luật về TTATGT của một bộ phận người tham gia giao thông, lái xe và chủ doanh nghiệp còn yếu kém. Nguồn lực dành cho công tác bảo đảm TTATGT vẫn còn hạn chế; mặc dù có nỗ lực nhưng năng lực kết cấu hạ tầng và vận tải công cộng tại các đô thị lớn, nhất là Hà Nội và TPHCM còn rất hạn chế so với nhu cầu đi lại.

Về chủ quan, Công tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực liên quan tới bảo đảm TTATGT còn hạn chế, đặc biệt là công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về quy định an toàn giao thông đối với các đơn vị kinh doanh vận tải đường bộ, đường thủy nội địa. Có nơi, có chỗ hiệu lực thực thi pháp luật về TTATGT còn hạn chế; còn để xảy ra sai phạm nghiêm trọng tại một số trung tâm đăng kiểm...

Quyết liệt ngay từ đầu năm

Năm 2023, để tiếp tục thực hiện Chỉ thị 18 của Ban Bí thư, Nghị quyết của Chính phủ về bảo đảm TTATGT và chống ùn tắc giao thông; lồng ghép các mục tiêu và giải pháp trong Kế hoạch toàn cầu Thập kỷ hành động về ATGT đường bộ giai đoạn 2021-2030 của Liên hiệp quốc và Chiến lược quốc gia về bảo đảm TTATGT đường bộ, Ủy ban ATGT Quốc gia đã tổng hợp, xây dựng Kế hoạch Năm ATGT 2023 chủ đề “Thượng tôn pháp luật để xây dựng văn hóa giao thông an toàn”.

Trong đó hướng đến các mục tiêu: Một là, nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật và xây dựng văn hóa giao thông an toàn. Hai là, tiếp tục giảm TNGT từ 5-10% cả về số vụ, số người chết và số người bị thương. Ba là, khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông trên các trục giao thông chính, các đầu mối giao thông trọng điểm, tại các đô thị lớn và không để xảy ra ùn tắc giao thông khi kiểm soát dịch bệnh. Để thực hiện được mục tiêu trên, kế hoạch đã đề ra 8 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. 

Đoàn Lanh