Lễ hội Nữ tướng Lê Chân - Nét đẹp văn hóa của người dân thành phố Cảng

17:49 06/03/2025

Từ ngày 6 đến 8/3 (tức mùng 7 đến 9/2 năm Ất Tỵ), Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân năm 2025 được tổ chức tại đền Nghè, đình An Biên và khu vực quảng trường tượng đài Nữ tướng Lê Chân. Những ngày này, không khí trong ngõ, ngoài phố trên địa bàn quận luôn tưng bừng, náo nhiệt. Không chỉ mang tính gắn kết cộng đồng, giữ gìn và phát huy nét văn hóa đặc trưng, lễ hội còn khơi dậy trong mỗi người tình yêu, lòng tự hào và ý thức hướng về quê hương nguồn cội…

Tôn vinh vị Thành hoàng đất Cảng

Trên địa bàn quận Lê Chân hiện có 18 di tích, trong đó có 9 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 8 di tích xếp hạng cấp thành phố. Bên cạnh các di tích lịch sử gắn liền với Nữ tướng Lê Chân như: Đền Nghè, Đình An Biên, còn có những điểm di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc nghệ thuật được Trung ương và thành phố xếp hạng, như: đình Hàng Kênh, chùa Dư Hàng, đình Dư Hàng, đình Niệm Nghĩa…

Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân năm 2025

Đặc biệt, quận có một di sản văn hóa được ghi vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đó là Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân. Đây được xem là những tài nguyên để phát triển du lịch văn hóa tâm linh và là điểm đến của nhiều du khách khi đến với quận Lê Chân và thành phố Hải Phòng.

Theo thần tích, Nữ tướng Lê Chân nguyên quán ở xã An Biên, huyện Đông Triều, phủ Kinh Môn, xứ Hải Dương (nay là xã Thủy An, huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh). Bà là người có nhan sắc, giỏi võ nghệ, có tài thơ phú nên tiếng đồn đến thái thú nhà Hán là Tô Định. Toan lấy bà làm thiếp nhưng bị cha mẹ bà cự tuyệt nên Tô Định đã ra tay sát hại họ. Sau đó, bà Lê Chân bỏ quê đến vùng An Dương, cửa sông Cấm khai hoang, lập ấp mới, đặt tên là làng Vẻn, sau đổi thành trang An Biên - tiền thân của Hải Phòng ngày nay.

Khoảng năm 40 sau Công nguyên, khi Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa, bà cùng nghĩa quân ở căn cứ An Biên gia nhập đội quân khởi nghĩa đánh đuổi xâm lăng. Khởi nghĩa thắng lợi, bà được phong Thánh Chân Công chúa, giữ chức Chưởng quản binh quyền nội bộ, đứng ra tổ chức, luyện tập quân sĩ, gia tăng sản xuất. Khi Mã Viện đem quân sang phục thù, nghĩa quân chống trả quyết liệt nhưng không bảo toàn được lực lượng nên bà trầm mình xuống sông để bảo toàn danh tiết. Sau khi bà tuẫn tiết, người dân An Biên dựng đền thờ Thánh mẫu Lê Chân tại khu vực đền Nghè ngày nay.

Nhớ đến công đức của nữ tướng, từ xa xưa, Nhân dân Hải Phòng và các vùng phụ cận tổ chức nhiều hoạt động lễ hội tại đền Nghè, đình An Biên... để bày tỏ lòng ngưỡng vọng và biết ơn vị tướng tài ba. Những giá trị tinh thần đó trải qua thời gian được kết tinh lại thành giá trị văn hóa vô giá của dân tộc nói chung và của người dân Hải Phòng nói riêng, tiếp nối lưu truyền từ đời này qua đời khác, từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Năm 2011, thành phố Hải Phòng đã phục dựng Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân và được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2016. Lễ hội là một phần giá trị không thể tách rời các giá trị văn hóa của Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung.

Hải Phòng đón Bảo vật quốc gia tại đêm khai mạc lễ hội

Ông Nguyễn Hoàng Linh - Chủ tịch UBND quận Lê Chân cho biết: Lễ hội truyền thống Nữ tướng Lê Chân là sự kiện được quận Lê Chân tổ chức nhằm phát huy các nét đẹp văn hóa, nghi lễ truyền thống về thân thế, sự nghiệp, công lao to lớn của Nữ tướng Lê Chân, qua đó khơi dậy niềm tự hào tuyên truyền, giáo dục lịch sử, văn hóa, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, đồng thời bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội năm nay diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 6 đến 8/3 (tức mùng 7 đến mùng 9 tháng 2 âm lịch). Lễ hội được tổ chức tại 3 địa điểm chính là khu vực tượng đài Nữ tướng Lê Chân, đền Nghè và đình An Biên với nhiều hoạt động phong phú, đặc sắc. Đặc biệt, trong đêm khai mạc lễ hội năm nay có lễ đón nhận Bảo vật Quốc gia “Bộ kim phẩm đền Nghè”.

Bộ kim phẩm đền Nghè

Trước đó, vào ngày 31/12/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long ký Quyết định số 1712/QĐ-TTg về việc công nhận bảo vật quốc gia (đợt 13) với 33 bảo vật được công nhận là bảo vật quốc gia, trong đó có “Bộ kim phẩm đền Nghè”.

Bộ kim phẩm gồm 16 nhóm hiện vật, thể hiện trình độ kỹ thuật chế tác, tư duy thẩm mỹ, nghệ thuật trang trí và ý nghĩa tín ngưỡng, tâm linh sâu sắc. Bộ hiện vật gồm: 1 lá trầu 1 chùm cau, 4 thẻ bài, 1 lá vàng, 1 quạt, 3 đôi bông tai, 2 hộp sáp môi, 1 đôi vòng, 1 bộ cúc, 11 chuỗi hạt. “Bộ kim phẩm đền Nghè” được Nhân dân cung tiến, dâng lên Thánh mẫu Lê Chân. Căn cứ vào các tài liệu lưu trữ, nghiên cứu về lịch sử hình thành, tồn tại của đền Nghè và đặc trưng về phong cách nghệ thuật, trang trí mỹ thuật trên hiện vật, Bảo tàng Hải Phòng xác định bộ kim phẩm đền Nghè được chế tác vào thời Nguyễn, đầu thế kỷ XX.

Các đồng chí lãnh đạo thành phố và quận Lê Chân dâng hương tại đền Nghè

Lễ hội năm nay, bên cạnh những nghi lễ trang nghiêm như lễ yết cáo, dâng hương; lễ rước… còn diễn ra nhiều hoạt động đặc sắc. Để đáp ứng và phù hợp với điều kiện xã hội hiện nay, Ban tổ chức lễ hội tổ chức những khu vui chơi, giải trí, những chương trình văn hóa, thể thao phù hợp để từng bước khôi phục lại những nét văn hóa truyền thống dân tộc.

Cụ thể, tại khu vực tượng đài Nữ tướng Lê Chân và dải trung tâm thành phố diễn ra chương trình chợ quê với nhiều gian hàng được chuẩn bị chu đáo, tạo nên những nét riêng, hấp dẫn du khách và Nhân dân. Chợ quê được diễn ra trong hai ngày từ ngày mùng 7 đến hết ngày mùng 8 tháng 2 âm lịch.

Lãnh đạo quận Lê Chân tham quan các gia hàng tại Chợ quê làng Vẻn

Tại sân phía trước Trung tâm Triển lãm Mỹ thuật thành phố, phía sau tượng đài tổ chức chương trình biểu diễn võ dân tộc. Tại đền Nghè, tối ngày mùng 8 tháng 2 âm lịch tổ chức chương trình văn nghệ dân gian như hát xẩm, hát chèo, hát văn.

Chương trình múa rối với chủ đề “Dấu chân huyền thoại” diễn ra tại đình An Biên

Tại đình An Biên vào ngày mùng 9 tháng 2 âm lịch tổ chức chương trình văn nghệ dân gian, diễn xướng chầu văn và biểu diễn nhạc cụ dân tộc,...

Hội thi hoa thủy tiên thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân

Đặc biệt, chương trình nghệ thuật ca trù và hát dân ca với chủ đề “Liệt nữ Lê Chân” diễn ra tối 6/3 (tức ngày mùng 7/2 âm lịch) tại quảng trường tượng đài Nữ tướng Lê Chân là một sự kiện nghệ thuật đặc biệt mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Mặt khác, đây cũng là việc làm thiết thực và ý nghĩa góp phần giữ gìn, bảo tồn và tôn vinh những loại hình âm nhạc dân gian độc đáo, tinh hoa của dân tộc, đưa ca trù - di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại đã được UNESCO vinh danh - đến với đông đảo quần chúng Nhân dân.

Với ý nghĩa đó, Lễ hội truyền thống nữ tướng Lê Chân luôn trường tồn và có sức sống mạnh mẽ trong lòng người dân thành phố Hải Phòng nói chung và người dân quận Lê Chân nói riêng.

Trí Nguyễn

Từ khóa:
Bình luận của bạn về bài viết...

captcha

Bản tin Pháp luật

Video clip

Phóng sự ảnh

An toàn giao thông