Theo các chuyên gia, chủng Delta của virus SARS-CoV-2 được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ vào tháng 12-2020. Trong đó, có các biến thể với khả năng lây lan mạnh “gây quan ngại”. Virus biến thể có tốc độ bám dính với tế bào vật chủ, khả năng nhân lên nhanh với số lượng lớn trong tế bào, từ đó dẫn đến việc phá hủy tế bào, phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh trong thời gian ngắn...

Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19, kể từ ngày 27-4 ghi nhận ca nhiễm trong nước đầu tiên (tỉnh Yên Bái) thì chỉ sau 2 tuần, dịch Covid-19 đã lây lan ra 26 tỉnh, thành phố như Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương... Đặc biệt, dịch bệnh tại TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh miền Nam đang có diễn biến phức tạp. Cách thủ đô Hà Nội chỉ 102km, Hải Phòng lại tiếp giáp tỉnh Quảng Ninh; phía Tây giáp tỉnh Hải Dương; phía Nam giáp tỉnh Thái Bình.

Thành phố nằm ở vị trí giao lưu thuận lợi với các tỉnh trong nước và quốc tế thông qua hệ thống 5 loại hình giao thông chịu rất nhiều áp lực của dịch bệnh xâm nhập. Đặc biệt, vào đêm ngày 18-7, thành phố đã ghi nhận thêm 1 trường hợp dương tính với Covid-19 ngoài cộng đồng, đây là một dấu hiệu dịch bệnh Covid-19 sẽ có diễn biến rất phức tạp và nguy cơ bùng phát.

Trước tình hình đầy cấp bách, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của TW, Thành ủy -  HĐND - UBND thành phố Hải Phòng cùng toàn thể hệ thống chính trị của thành phố đã thống nhất và quyết định bằng mọi cách phải tập trung lực lượng để ngăn chặn, phòng ngừa dịch bệnh hướng tới một mục tiêu chung là bảo đảm tính mạng và sức khỏe của nhân dân.

Đây cũng là sự trăn trở, là những buổi họp xuyên đêm của các đồng chí lãnh đạo thành phố cùng cấp ủy - chính quyền các địa phương để có thể nhanh chóng đề ra những quyết sách mới, những chiến lược ứng phó kịp thời, linh hoạt và phù hợp với tình hình, với đích đến là sớm đẩy lùi Covid-19, giảm thiểu tổn thất cho người dân, xã hội và cả nền kinh tế.

Theo Ban chỉ đạo phòng chống dịch thành phố, điểm lại trong quá trình chỉ đạo phòng chống dịch bệnh Covid-19 tại thành phố Hải Phòng, cho thấy còn hạn chế như: Một bộ phận nhân dân còn rất chủ quan, không tuân thủ các quy định của thành phố và không tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch bệnh Covid-19; còn nhiều người ra đường khi không có việc cần thiết, tụ tập đông người sau 22 giờ hàng ngày. Các chốt kiểm soát dịch bệnh tại các cửa ngõ ra vào thành phố chưa kiểm soát hết được người và phương tiện qua lại. Nhiều người vào Hải Phòng không tuân thủ việc khai báo y tế, tìm mọi cách trốn tránh. Các lực lượng kiểm soát của thành phố và các địa phương chưa tập trung cho công tác kiểm tra.

Ngoài ra, nhân dân tại các vùng có dịch bệnh Covid-19 đang tìm cách về Hải Phòng, không tuân thủ các chỉ đạo Chính phủ và thành phố “ai ở đâu, ở yên đó”... Trước tình hình trên, từ ngày 7-5, UBND TP đã ban hành quyết định số 1279/QĐ-UBND thành lập 7 chốt kiểm soát dịch bệnh Covid-19 liên ngành để kiểm soát hướng vào thành phố bằng đường bộ. Ngày 3-8, UBND TP ban hành Quyết định 2144/QĐ-UBND thành lập Chốt phụ kiểm soát dịch bệnh Covid-19 liên ngành (Chốt số 1: khu vực ga Dụ Nghĩa) để kiểm soát người và phương tiện vào thành phố bằng đường bộ tại Khu vực Trạm thu phí cũ, xã Nam Sơn, huyện An Dương. Từ 18h ngày 6-8, thành phố thành lập thêm Chốt phụ kiểm soát hướng vào thành phố bằng đường bộ tại khu vực cầu Nghìn - Quốc lộ 10, huyện Vĩnh Bảo...

Để đảm bảo lưu thông hàng hóa được thông suốt, từ ngày 17-7, thành phố ban hành văn bản về việc kiểm soát phương tiện hàng hóa ra vào thành phố. Theo đó, các phương tiện trong nhóm “nguy cơ cao” từ Nghệ An trở vào các tỉnh phía Nam sẽ dán logo màu đỏ, các tỉnh từ Thanh Hóa trở ra và các tỉnh phía Bắc dán logo màu vàng.

Các phương tiện lưu chuyển trong Hải Phòng dán logo xanh. Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Thọ yêu cầu Sở Giao thông Vận tải cử người xuống các điểm chốt để có hướng dẫn cụ thể, vừa đảm bảo không để lọt các trường hợp từ vùng dịch về, vừa tránh ùn tắc giao thông.

Ngày 19-7, UBND thành phố ban hành văn bản hỏa tốc số 478/UBND-VX về thực hiện một số biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19; kêu gọi nhân dân thành phố, đặc biệt là người dân Hải Phòng đang sinh sống tại các địa phương mà dịch Covid-19 bùng phát nghiêm túc thực hiện Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, các quy định của địa phương nơi cư trú, các quy định về phòng, chống dịch và sự chỉ đạo của thành phố Hải Phòng.

UBND thành phố cũng yêu cầu người dân không ra khỏi nhà sau 22h hằng ngày, trừ trường hợp đặc biệt hoặc thực hiện nhiệm vụ theo quy định: không tụ tập quá 10 người ngoài công sở, trường học, bệnh viện. Các vườn hoa, công viên trên địa bàn thành phố, các cơ sở kinh doanh ăn, uống đường phố dừng hoạt động. Ngành chức năng sẽ tăng cường xử phạt các trường hợp vi phạm quy định phòng, chống dịch.

Đối với việc di chuyển giữa Hải Phòng và các địa phương khác, UBND thành phố quy định, thực hiện cách ly tập trung 14 ngày tại khu cách ly tập trung của thành phố và cách ly tại nhà 14 ngày đối với tất cả những người về từ các tỉnh đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16. Người vào các khu cách ly tập trung phải tự chi trả kinh phí.

Xử lý nghiêm vi phạm

Cùng với các biện pháp kiểm soát người và phương tiện, ngày 16-8, UBND thành phố đã phát đi văn bản hỏa tốc số 5590/UBND - NC về việc xử lý các hành vi vi phạm quy định về phòng, chống dịch Covid-19 đối với các phương tiện vận tải hàng hóa đường bộ đã được cấp mã QR Code.

Theo đó, UBND thành phố yêu cầu các sở, ngành liên quan, UBND các quận, huyện xử lý nghiêm các vi phạm, kể cả xử lý hình sự theo quy định của pháp luật đối với mọi hành vi không tuân thủ, cản trở, chống đối việc thực hiện các quy định, biện pháp phòng, chống dịch bệnh của cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo tính răn đe. Việc xử lý vi phạm hành chính trong phòng, chống dịch bệnh đối với các phương tiện vận tải hàng hóa (đường bộ) đã được cấp mã QR Code thực hiện theo quy định pháp luật.

Trong trường hợp xác định có tình tiết tăng nặng theo quy định tại Điều 10 Luật Xử lý vi phạm hành chính, đơn vị chức năng áp dụng hình thức phạt tiền đến mức tối đa của khung tiền phạt đối với cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm. Trong quá trình xử phạt vi phạm các quy định về phòng, chống dịch Covid-19 liên quan đến phương tiện vận tải hàng hóa (đường bộ), sau khi xử phạt theo thẩm quyền, lực lượng chức năng chuyển thông tin về Sở Giao thông Vận tải thành phố để xem xét thu hồi thẻ QR Code (không cấp lại).

Ghi nhận của chúng tôi trong những ngày qua, tại các chốt cửa ngõ ra, vào thành phố Hải Phòng vẫn còn tình trạng người dân tại các địa phương đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16/CT-TTg không chấp hành Chỉ thị của Thủ tướng, vẫn ra khỏi địa phương để về thành phố Hải Phòng.

Đặc biệt, vẫn còn nhiều trường hợp vi phạm như: lái xe có Giấy chứng nhận kết quả âm tính SARS-CoV-2 đã hết hiệu lực quy định (72 giờ); sử dụng Giấy xét nghiệm SARS-CoV-2 còn hạn nhưng chưa cập nhật vào hệ thống QR Code; sử dụng Giấy xét nghiệm giả; phương tiện tham gia vận chuyển hàng hóa có mã QR Code hoạt động ra, vào thành phố không gắn logo hoặc gắn logo không đúng theo quy định, không đi đúng tuyến, luồng, hành trình tuyến đã được đăng ký theo mã QR Code; lái xe, phụ xe điều khiển phương tiện vận tải hàng hóa đi từ vùng có nguy cơ cao về thành phố nhưng không thực hiện việc ăn, nghỉ tập trung tại nơi doanh nghiệp hoặc chính quyền địa phương bố trí, làm nguy cơ lây lan dịch bệnh trên các phương tiện giao thông và xâm nhập dịch bệnh vào thành phố, sử dụng mọi phương thức, hành vi gian dối để “thông chốt” trốn khai báo y tế.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo của lãnh đạo thành phố cùng sự chung sức, đồng lòng của các cấp, ngành, địa phương và nhân dân, đến chiều 18-8, trong số 5 thành phố trực thuộc Trung ương, Hải Phòng là thành phố duy nhất không phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16. Tuy nhiên, để thành phố an toàn trong bối cảnh dịch bệnh tiếp tục có những diễn biến phức tạp, gánh nặng đang dồn lên vai những người trên tuyến đầu, trong đó có lực lượng ở các chốt tiền tiêu...

(Còn nữa)

NHÓM PV