Sự hy sinh thầm lặng

Bao năm gắn bó với nghề KNHT là từng ấy thời gian tập thể CBCS Đội KNHT phải đối mặt với không kể xiết những khó khăn, thách thức. Với các chiến sỹ trong đội, thời gian các anh tiếp xúc với người chết không ít hơn là mấy so với người sống, chưa nói tới việc thường xuyên phải sống chung với những chất hóa học độc hại để có thể tìm ra được chứng cứ buộc tội đối tượng gây án.

Chỉ tính trong 10 năm (2006-2015), số vụ án, vụ việc có người chết lên tới 1.367 vụ và hầu hết đều là những yêu cầu đột xuất, bất ngờ.

Nhiều vụ xảy ra trong ngày nghỉ, ngày lễ, ban đêm, trong môi trường bất lợi về thời tiết, có nhiều yếu tố nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của CBCS trực tiếp tham gia phá án.

Trao đổi với phóng viên, Trung tá Vũ Xuân Thắng - Đội trưởng Đội KNHT chia sẻ: Công việc nhiều khi rất bận rộn, nhất là trong những tháng cao điểm tấn công trấn áp tội phạm của lực lượng CATP với những chuyên án lớn.

Có ngày, anh em trong đội phải tham gia nhiều hiện trường, các chiến sỹ phải chia thành nhiều mũi, đôi khi chưa xong vụ này đã phải chuẩn bị tinh thần tiếp tục bắt tay vào làm vụ mới.

Nhưng dù công việc có khó khăn đến đâu, tập thể CBCS vẫn nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Mỗi khi có một vụ án mạng, tai nạn giao thông hay cháy nổ… toàn Đội lại lập tức lên đường không kể ngày hay đêm chỉ với một quyết tâm duy nhất là làm sáng tỏ được nguyên nhân, giúp cho cơ quan điều tra nhanh chóng phá án một cách chính xác và khách quan nhất...

Với mỗi chiến sỹ Đội KNHT, yêu cầu nhiệm vụ là không giới hạn. Yếu tố khách quan lớn nhất tác động đến kết quả công tác là điều kiện tự nhiên môi trường, thời tiết, công tác bảo vệ hiện trường và nắm bắt, xử lý thông tin ban đầu.

Chính vì vậy, sự tiếp cận hiện trường càng nhanh càng có ý nghĩa to lớn trong việc phát hiện, bảo toàn dấu vết nhất là các loại dấu vết có giá trị truy nguyên trong phá án như: dấu vết đường vân, nguồn hơi, dấu vết công cụ và gần đây là dấu vết sinh học (ADN).

Khó có thể điểm hết những vụ án mà trong đó, kết quả giám định dấu vết, vật chứng là bằng chứng khoa học duy nhất giúp cơ quan điều tra có định hướng đúng đắn trong công tác điều tra, củng cố chặt chẽ nguồn chứng cứ, truy nguyên thủ phạm hoặc bị hại, xác định đúng hung khí gây án.

Vì thế, việc phát hiện, thu thập, bảo quản và giám định dấu vết, vật chứng liên quan trong các vụ có người chết được các CBCS rất chú trọng, đảm bảo đúng quy định của Luật Tố tụng hình sự.

Xác định được tầm quan trọng của công tác KNHT, những năm qua, Đội luôn đảm bảo được quân số và phương tiện, kịp thời đáp ứng 100% các yêu cầu công tác đột xuất, giải quyết có hiệu quả các vấn đề chuyên môn do cơ quan điều tra đặt ra với tinh thần khẩn trương, khách quan, tỉ mỉ, toàn diện và chính xác.

Góp phần định hướng điều tra các vụ án

Từ tháng 2-2008, Phòng KTHS CATP được phân cấp và triển khai lĩnh vực giám định AND có giá trị truy nguyên rất cao, đã phát huy tác dụng trong nhiều vụ án thu được dấu vết. Bằng tri thức khoa học, nhạy bén và tinh thần khẩn trương, nhiệt tình với công việc, các CBCS Đội KNHT đã có nhiều “pha” phối hợp với lực lượng điều tra Công an các cấp tạo nên những trận đánh đẹp mang dấu ấn không thể phai mờ.

Điển hình như vụ án giết - cướp mà nạn nhân là chị Hoàng Thị Phượng (SN 1989, ở thôn Ao La, xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên) được phát hiện hồi 11h00 ngày 25-5-2010 tại một gian bếp bỏ hoang cạnh nhà. Bằng việc giám định dấu vết máu tại hiện trường, đội KNHT đã giúp cơ quan điều tra làm rõ hiện trường chính và hung khí, từ đó truy bắt kẻ thủ ác là Hồ Xuân Phú, người hàng xóm của chị Phượng.

Rồi vụ án anh Nguyễn Văn Nghĩa, sinh 1985, ở xã Tây Hưng, huyện Tiên Lãng chết nổi tại ao trong vườn nhà khoảng 9h ngày 31-5-2010. Gia đình đã báo chính quyền địa phương anh Nghĩa bị cảm ngã xuống ao chết. Tuy nhiên, công tác KNHT và pháp y đã phát hiện những dấu vết thương tích bất thường trên thi thể nạn nhân, giám định nhiều dấu vết máu, qua đó xác định hiện trường anh Nghĩa bị giết chính là trong nhà. Đặc biệt, trong vụ hỏa hoạn xảy ra ngày 29-7-2011 tại xã Tân Dân, huyện An Lão, qua giám định ADN truy nguyên tung tích 3 nạn nhân bị chết cháy biến dạng không thể nhận dạng thông thường. 

Có những vụ, chỉ từ vết máu thu tại hiện trường, Đội KNHT đã góp phần quyết định trong việc phá án như trường hợp xảy ra tại xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng vào ngày 14-5-2016. Khi vợ chồng anh Nguyễn Văn Mười ở xã này đi làm về thì phát hiện con gái là cháu Nguyễn Thị Yến Nhi (SN 2005) đã chết, xác nằm trên góc sân trước nhà trong tình trạng không mặc quần, từ trong nhà đến vị trí xác cháu có rất nhiều vết máu.

Công tác KNHT khi đó rất bất lợi do trời đã về đêm, hiện trường đã có sự xáo trộn nhất định. Tuy nhiên, cán bộ KNHT đã không bỏ sót bất cứ một dấu vết nào tại hiện trường.

Trong số những vết máu thu được, đội KNHT đã phát hiện một vết máu lạ của nam giới - đây là vi vết được thu được trên thành bể nước bên chái nhà và gờ tường bao quanh sân. Sau hơn 1 tuần vào cuộc điều tra, ngày 21-6-2016, thủ phạm gây án là Phạm Văn Cường, sinh 1997 đã bị bắt.

Gần đây nhất là việc làm rõ vụ tự sát có tình tiết ly kỳ, nhạy cảm tại khu trọ của bà Trần Thị Lan, sinh 1963, phường Đằng Giang, quận Ngô Quyền. Theo đó, vào khoảng 16h00 ngày 8-6-2017, thi thể Võ Thúc Đ., sinh 1995, phường Bãi Cháy, TP.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh được phát hiện tại nhà trọ trong tình trạng nằm ngửa trên giường, hai tay có dây trói cố định vào chấn song cửa sổ, vùng đầu - mặt bị trùm túi nilon, miệng bị quấn băng dính; thi thể đang trong tình trạng phân hủy, biến dạng mạnh do đã chết trước đó nhiều ngày.

Qua điều tra được biết,  nạn nhân là sinh viên Đại học công nghiệp Thái Nguyên đến Hải Phòng thuê trọ từ 1-6-2017.

Với tinh thần quyết tâm cao, trong điều kiện môi trường hết sức khó khăn độc hại, sau gần 2 giờ đồng hồ, đội KNHT đã làm rõ tính chất vụ việc, khẳng định đây là vụ tự sát, toàn bộ các hành vi đều do nạn nhân tự thực hiện, không có tác động từ bên ngoài, nạn nhân chết do ngạt cơ học.

Trong hơn 10 năm qua, 100% số vụ án, vụ việc có người chết đều được Đội KNHT làm rõ nguyên nhân, tính chất sự việc. Hàng năm, đội KNHT tiếp nhận và tiến hành khám nghiệm trung bình 200-250 vụ việc các loại, trong đó số vụ án, vụ việc có người chết chiếm khoảng 25-30%.

Những kết quả mà các anh đem lại đã giúp cho mỗi vụ án, vụ việc được làm sáng tỏ, có thể là kết tội hoặc minh oan, có thể là giải tỏa tâm lý, trạng thái bức xúc của nhân dân trên địa bàn và quan trọng hơn cả là đáp ứng được sự kỳ vọng, mong mỏi của các tầng lớp nhân dân đối với lực lượng CAND, góp phần bảo đảm ANTT trên địa bàn, giữ gìn cuộc sống bình yên.

Ngân Phạm