Đáp ứng yêu cầu từ thực tiễn

           Theo Sở Tài chính Hải Phòng, Kế hoạch tài chính 5 năm thành phố Hải Phòng giai đoạn 2021- 2025 đã được HĐND thành phố khóa 15 thông qua tại nghị quyết số 39 ngày 22-12-2020. Theo đó, mục tiêu huy động vốn vay của chính quyền địa phương giai đoạn 2021- 2025 dự kiến là 10.000 tỷ đồng. Trong đó, huy động vốn vay thông qua hình thức phát hành trái phiếu chính quyền địa phương giai đoạn 2021- 2025 dự kiến là 7500 tỷ đồng.

           Nghị quyết số 35 ngày 13-11-2021 của Quốc hội khóa 15 về  thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với thành phố Hải Phòng  nêu rõ: thành phố được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho thành phố vay lại với tổng  mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp. Tổng mức vay và bội chi ngân sách thành phố hàng năm do Quốc hội quyết định theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước. Như vậy, việc phát hành trái phiếu chính quyền địa phương của Hải Phòng đáp ứng yêu cầu cấp bách từ thực tiễn phát triển thành phố và phù hợp với quy định của pháp luật; là một trong những cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển được Quốc hội cho phép triển khai.

           Để đảm bảo việc kết nối đồng bộ và phát huy hiệu quả, tạo bước đột phá trong phát triển, hướng tới hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố đã được xác định tại Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về việc xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần thiết đẩy nhanh tiến độ của một số dự án giao thông quan trọng, chiến lược của thành phố.Với nhu cầu đầu tư rất lớn, nguồn ngân sách thành phố dành cho đầu tư phát triển hàng năm chưa đáp ứng được yêu cầu, việc xây dựng Đề án phát hành trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng năm 2024 là giải pháp cần thiết, cấp bách để huy động nguồn lực, đáp ứng nhu cầu chi đầu tư phát triển của thành phố.

           Như vậy, HĐND thành phố phê duyệt chủ trương phát hành trái phiếu chính quyền địa phương năm 2024 tại thành phố Hải Phòng là cần thiết và đảm bảo các quy định.

                                                           Hỗ trợ, bổ sung nguồn lực cho đầu tư phát triển

          Theo Giám đốc Sở Tài chính Lương Văn Công, trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng là loại trái phiếu đầu tư do UBND thành phố phát hành, là một loại chứng khoán nợ, xác nhận nghĩa vụ trả nợ của UBND thành phố với người sở hữu trái phiếu theo mệnh giá và lãi suất danh nghĩa. Trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng có thời hạn 5 năm, phù hợp với thời hạn đầu tư của các dự án phát triển hạ tầng, đồng thời giảm bớt áp lực hoàn trả nợ của ngân sách thành phố trong tương lai. Trái phiếu được phát hành bằng đồng Việt Nam và việc thanh toán lãi, gốc cũng là đồng Việt Nam. Căn cứ vào khung lãi suất do Bộ Tài chính quy định và tình hình thị trường tại thời điểm phát hành, UBND thành phố sẽ quyết định lãi suất đối với từng đợt phát hành. Nguồn hoàn trả (gốc, lãi, phí) được bảo đảm từ nguồn thu ngân sách thành phố. Nợ gốc và lãi trái phiếu được thanh toán qua Trung tâm lưu ký chứng khoán. UBND thành phố có thể mua lại trái phiếu trước hạn để giảm nghĩa vụ trả nợ, giảm áp lực thanh toán tại thời điểm hoặc cơ cấu lại nợ. Quy trình, thủ tục mua lại trái phiếu được thực hiện theo quy trình, thủ tục mua lại trái phiếu Chính phủ.

           Ông Lương Văn Công cũng cho biết, khối lượng phát hành trái phiếu trong năm 2024 là 378,2 tỷ đồng, bảo đảm không vượt tổng mức vốn tối đa được phép huy động theo quy định của Quốc hội và sẽ được điều chỉnh theo dự toán vay từ nguồn vốn trong nước thực tế do Bộ Tài chính giao. Trái phiếu chính quyền địa phương sẽ góp phần hỗ trợ, bổ sung nguồn vốn đầu tư cho một số dự án có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển KTXH, phát triển đô thị của địa phương.

Cụ thể, các dự án dự kiến sử dụng nguồn vốn phát hành trái phiếu chính quyền địa phương năm 2024 đều là các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, tái định cư, hạ tầng kỹ thuật đô thị. Đó là  dự án  đầu tư xây dựng cầu Bến Rừng nối huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng và thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, dự kiến số tiền là 85 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 2, đoạn tuyến Tân Vũ- Hưng Đạo- Bùi Viện, dự kiến số tiền là 259,5 tỷ  đồng; dự án đầu tư xây dựng cầu Dinh, dự kiến số tiền là 33,6 tỷ đồng. Các dự án này được kết cấu từ nhiều nguồn vốn khác nhau trong đó nguồn vốn vay từ phát hành trái phiếu chính quyền địa phương là một phần quan trọng nhằm bảo đảm tính khả thi và đẩy nhanh tiến độ thực hiện, đáp ứng yêu cầu phát triển thành phố.

          Cũng theo Sở Tài chính, trong năm 2024, ngân sách thành phố Hải Phòng đã bố trí để trả các khoản vay đến hạn là 1.024,8 tỷ  đồng. Tổng số dư nợ năm 2024 của ngân sách thành phố Hải Phòng (sau khi trừ các khoản trả nợ gốc đến hạn trong năm và thực hiện huy động thêm 378,2 tỷ đồng vay để đầu tư cơ sở hạ tầng; 36,5 tỷ đồng vay từ nguồn Chính phủ vay về cho vay lại để thực hiện các dự án) là: 2.408,6 tỷ đồng.

           Như vậy, phương án vay 378,2 tỷ đồng trong năm 2024 của thành phố Hải Phòng đảm bảo tuân thủ hạn mức huy động vốn theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước năm 2015; Nghị quyết số 35/2021/QH15 và các văn bản hướng dẫn thực hiện.  Nguồn vốn thanh toán nợ gốc và lãi trái phiếu được đảm bảo từ ngân sách thành phố Hải Phòng. Ngân sách thành phố Hải Phòng ưu tiên bố trí nguồn thanh toán nợ gốc và lãi trái phiếu trước khi bố trí kế hoạch chi đầu tư xây dựng cơ bản hằng năm, đảm bảo thanh toán gốc, lãi trái phiếu đầy đủ, đúng hạn cho chủ sở hữu trái phiếu khi đến hạn thanh toán. Theo tính toán, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025 - 2030 phấn đấu tăng bình quân từ 9% - 10%. Với tốc độ tăng trưởng trên, ngân sách thành phố Hải Phòng hoàn toàn đảm bảo cân đối nguồn chi trả gốc và lãi trái phiếu khi đến hạn.

           Như vậy, với việc phát hành hơn 378  tỷ đồng trái phiếu chính quyền địa phương, thành phố Hải Phòng có thêm nguồn lực quan trọng để thực hiện các mục tiêu đề ra theo tinh thần nghị quyết 45 của Bộ Chính trị; nghị quyết đại hội 16 của Đảng bộ thành phố./.

                                                                                                                                   Hồng Thanh