Nhiều  khoản thu chưa đạt yêu cầu

Số liệu từ Cục Thuế cho thấy, 6 tháng đầu năm, có  8/18 chỉ tiêu có số nộp tăng so cùng kỳ năm 2022 gồm khu vực công thương nghiệp và dịch vụ ngoài quốc doanh tăng 3,8%; phí lệ phí tăng 7,4%; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tăng 21,7%; thu hoạt động xổ số  tăng 7,5%; thu tiền sử dụng khu vực biển tăng 770%; thu hồi vốn và lợi nhuận tăng 3,4%; thu khác ngân sách tăng 52%; thu quỹ đất công ích tăng 32%;

Tuy nhiên, có 10/18 chỉ tiêu có số nộp  giảm so cùng kỳ năm 2022. Trong đó có nhiều khoản thu quan trọng, chủ yếu của ngân sách.

    Cụ thể, thu từ khu vực DNNN Trung ương mới đạt 804 tỷ đồng, bằng  45,7%  dự toán pháp lệnh, 42,1% dự toán HĐND thành phố, bằng 97,3% so cùng kỳ, số tuyệt đối giảm 22 tỷ đồng. Thu từ khu vực DNNN địa phương đạt  442 tỷ đồng, bằng 37,1% dự toán pháp lệnh, 35,6% dự toán HĐND thành phố, bằng 78,8% so cùng kỳ năm 2022, số tuyệt đối giảm 119 tỷ đồng.  Thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 2.301 tỷ đồng, với các tỷ lệ tương ứng với dự toán pháp lệnh;dự toán HĐND thành phố giao và so với cùng kỳ năm 2022 là 42,1%; 36%; 83,1% (số tuyệt đối giảm 466 tỷ đồng).

Thu từ khu vực ngoài quốc doanh đạt 4.256 tỷ đồng, bằng  81,7%; 70,9%;90% (số tuyệt đối giảm 473 tỷ đồng). Thuế TNCN đạt 2.103 tỷ đồng, bằng 55,9%; 53,8%; 98,4% (số tuyệt đối giảm 34 tỷ đồng).  Thuế bảo vệ môi trường đạt 818 tỷ đồng, bằng 29,8% dự toán và 75,5% so cùng kỳ (số tuyệt đối giảm 265 tỷ đồng). Lệ phí trước bạ đạt 509 tỷ đồng, bằng  44,3%; 37,7%; 78,1% (số tuyệt đối giảm 143 tỷ đồng)... Thu tiền cho thuê đất đạt 433 tỷ đồng, bằng 54,1%; 19,7%; 10,7% (số tuyệt đối giảm 3.606 tỷ đồng). Thu tiền sử dụng đất đạt 1.509 tỷ đồng, bằng 24,6%;11,6% và 71,8% (số tuyệt đối giảm 594 tỷ đồng). Thu bán nhà thuộc sở hữu nhà nước đạt 4,2 tỷ đồng, bằng 8,4%; 1,1%; 30,4%...

Như vậy, có thể thấy, các khoản thu quan trọng nói trên đều đạt tỷ lệ thấp so với dự toán năm và giảm nhiều so với cùng kỳ năm 2022, làm ảnh hưởng tới số thu chung. Nguyên nhân theo Cục Thuế là do hậu quả dịch bệnh tiếp tục tác động tiêu cực đến tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều chính sách của Quốc hội và Chính phủ về giãn, giảm thuế tiếp tục được triển khai quyết liệt hơn năm 2022 tác động không nhỏ tới tình hình thu nộp NSNN trên địa bàn.

Trong khi đó, nguồn thu của thành phố tiếp tục có những biến động lớn do Công ty TNHH sản xuất và kinh doanh VinFast công bố ngừng sản xuất xe xăng, chuyển sang sản xuất xe điện với mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ còn 3% đã tác động giảm nguồn thu nộp vào NSNN hàng nghìn tỷ đồng. 6 tháng đầu năm 2023, số thu đạt thấp hơn so dự toán HĐND thành phố giao chủ yếu từ giảm mạnh nguồn thu từ thuế tiêu thụ đặc biệt của VinFast và các chính sách miễn giảm thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, làm giảm thu khoảng 2.000 tỷ đồng. Ngoài ra,  thị trường bất động sản trầm lắng dẫn đến thu NSNN từ các dự án đấu giá đất không đạt được như dự kiến.

          Tăng tốc, quyết liệt thu 6 tháng cuối năm

Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, 6 tháng cuối năm, Cục Thuế xác định triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý thuế. Trong đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; xây dựng và triển khai hiệu quả các đề án chống thất thu ngân sách thuộc lĩnh vực hộ kinh doanh, đất đai, hoạt động giao thông vận tải; đẩy mạnh công tác quản lý nợ đọng thuế; hoàn thành chỉ tiêu thu nợ.

Theo đó, Cục Thuế chỉ đạo kiểm tra, rà soát hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế, tập trung rà soát đối với các doanh nghiệp có hưởng ưu đãi thuế, doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế và hoá đơn, kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm về kê khai sai, áp dụng ưu đãi thuế không theo đúng quy định của pháp luật, trốn thuế, gian lận thuế…, yêu cầu doanh nghiệp điều chỉnh, nộp ngay các khoản thuế phát sinh vào NSNN, tránh tình trạng thất thu thuế, hạn chế thấp nhất nợ mới phát sinh (6 tháng đầu năm, tổng số tiền thuế truy thu, truy hoàn, phạt tăng qua thanh tra, kiểm tra là 188 tỷ đồng).

Cùng với đó, Cục Thuế tăng cường đôn đốc nợ đọng thuế, đặc biệt các khoản nợ lớn của Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh VinFast, Công ty cổ phần xăng dầu Tân Nhật Minh;  các khoản tiền thuê đất, tiền sử dụng đất của một số dự án đã ra thông báo nhưng chưa nộp vào NSNN (dự án OurCity, Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, Công ty May Diêm Sài Gòn...).

Bên cạnh đó, rà soát kiến nghị của các đoàn Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra, đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc các kiến nghị tăng thu và xử phạt chưa thực hiện đến thời điểm này.

Cục Thuế tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, tạo thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách pháp luật và nghĩa vụ với Nhà nước. Đồng thời, tăng cường kỷ luật, kỷ cương của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra nội bộ; tập trung đẩy mạnh công tác đào tạo, nâng cao trình độ, năng lực, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, công chức để triển khai hiệu quả các nhiệm vụ công việc.

    Tại hội nghị sơ kết công tác thu thuế 6 tháng đầu năm, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Tùng khẳng định: thành phố quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách nội địa 42.500 tỷ đồng trong năm 2023. Từ quyết tâm đó, Chủ tịch UBND thành phố giao trách nhiệm cho Cục Thuế phải tìm mọi giải pháp hoàn thành số thu do Cục đảm nhiệm.  Trong đó đặc biệt lưu ý 3 sắc thuế quan trọng là thu từ doanh nghiệp Nhà nước; thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; thuế bảo vệ môi trường đang đạt tỷ lệ thu thấp trong 6 tháng đầu năm. Cùng với đó, chủ động tham mưu, đề xuất với các cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ quan chức năng, tăng cường phối hợp thực hiện nhiệm vụ thu, chống thất thu thuế. Thành phố sẽ chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp để hoàn thành chỉ tiêu thu tiền sử dụng đất; thu tiền thuê đất; tiền bán nhà.

Thực tế, số thu ngân sách nội địa những tháng cuối năm đang dồn vào các khoản thu tiền đất là chính (dự toán thu tiền đất năm 2023 lên tới 13.000 tỷ đồng. Vì thế, thành phố đang tập trung rà soát, đôn đốc thu tiền thuê đất, tiền sử dụng đất của các doanh nghiệp, dự án lớn. Đồng thời tăng cường phân cấp mạnh mẽ hơn cho các địa phương để đẩy nhanh tiến độ đấu giá đất, thu tiền sử dụng đất. Với sự quyết tâm, quyết liệt, giao nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng, rõ trách nhiệm như vậy, số thu ngân sách nội địa trong 6 tháng cuối năm sẽ có nhiều chuyển biến, bù đắp lại phần thiếu hụt của 6 tháng đầu năm, tăng tốc cán đích hoàn thành dự toán thu 42.500 tỷ đồng trong năm 2023./.

                                                                                                                                   Hồng Thanh