Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết năm học 2018-2019. Ảnh: VGP

Sáng 6-8, tại Hà Nội, Bộ GD-ĐT tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết năm học 2018-2019, triển khai nhiệm vụ năm học 2019-2020. Đến dự và chỉ đạo hội nghị có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Dự tại điểm cầu thành phố Hải Phòng có các đồng chí: Lê Văn Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố; Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND thành phố và đại diện lãnh đạo các Sở, ngành liên quan.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, năm học 2018-2019 đánh dấu 5 năm thực hiện Nghị quyết số 29 của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Năm học này, toàn ngành giáo dục tiếp tục triển khai 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu và 5 nhóm giải pháp cơ bản để thực hiện có hiệu quả các nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ về GD-ĐT.

Trong đó, tập trung thực hiện tốt 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Đó là quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông; rà soát, sắp xếp các trường sư phạm, các cơ sở giáo dục đại học. Giải quyết vấn đề thiếu giáo viên, chuẩn bị đội ngũ giáo viên thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý các trường mầm non, phổ thông, đẩy mạnh thực hiện tự chủ đại học. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu tăng năng suất lao động và hội nhập quốc tế. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên.

Tại Hội nghị, bên cạnh làm rõ các kết quả nổi bật trong năm học vừa qua Bộ trưởng mong muốn các đại biểu thảo luận về những hạn chế, tồn tại, nguyên nhân, trong đó làm rõ trách nhiệm của Bộ GD-ĐT, các bộ, ngành, địa phương. “Tôi trân trọng đề nghị các đồng chí, quý vị đại biểu tư vấn, góp ý, hiến kế để ngành giáo dục thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ đặt ra trong năm học mới 2019-2020”, ông Phùng Xuân Nhạ bày tỏ.

Theo báo cáo của Bộ GD-ĐT, tình trạng thiếu giáo viên vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để, đặc biệt là giáo viên mầm non. Nguyên nhân là do từ năm 2015 đến nay, số lượng trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non tăng nhanh (tăng trên 1,2 triệu trẻ; tương ứng tăng thêm trên 41.000 nhóm/lớp; nhu cầu cần thêm khoảng trên 80.000 giáo viên). Tuy nhiên, số lượng giáo viên được tuyển dụng hằng năm chưa tương xứng với số lượng trẻ tăng thêm, trong khi mỗi năm toàn ngành có khoảng 3.000 giáo viên nghỉ hưu. Công tác tuyển dụng tại một số địa phương còn chậm, chưa kịp thời đáp ứng được quy mô trường, lớp tăng hằng năm.

Công tác phân luồng, giáo dục hướng nghiệp trong giáo dục phổ thông chưa hiệu quả, với nguyên nhân là do nhận thức của học sinh, gia đình học sinh và xã hội đối với giáo dục nghề nghiệp còn hạn chế. Việc lựa chọn nghề nghiệp của học sinh còn cảm tính hoặc theo sự áp đặt của gia đình, hệ thống thông tin thị trường lao động chưa được cập nhật. Nội dung, phương thức hoạt động giáo dục hướng nghiệp trong các nhà trường còn chậm được đổi mới. Hệ thống giáo dục nghề nghiệp đã từng bước đổi mới nhưng chưa tạo ra sức hút mạnh đối với học sinh, nhất là học sinh tốt nghiệp THCS. Bên cạnh đó, vẫn còn thiếu những cơ chế, chính sách đủ mạnh để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục hướng nghiệp và khuyến khích học sinh tham gia học nghề.

Báo cáo cho rằng, muốn thực hiện thành công nhiệm vụ, mục tiêu phát triển GD-ĐT phải có sự quan tâm, đầu tư, chăm lo, chung tay, vào cuộc và đồng thuận của toàn xã hội. Sự phối hợp, ủng hộ của các cấp, các ngành, các địa phương, các đoàn thể, trong đó ngành GD-ĐT phải nêu cao vai trò chủ động, sáng tạo và quyết tâm cao.

Về chuẩn bị sách giáo khoa cho chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ đã tích cực triển khai. Theo kế hoạch, đến nay bản mẫu sách giáo khoa lớp 1 của các nhà xuất bản tham gia biên soạn đã được gửi về Bộ để thẩm định. Bộ đã thành lập Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 1 và đang tổ chức thẩm định.

Cơ sở dữ liệu ngành về giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông được triển khai tại 63 sở GD-ĐT, 710 phòng GD-ĐT và 52.900 cơ sở giáo dục trên toàn quốc; hệ thống cơ sở dữ liệu về giáo dục đại học bước đầu triển khai đối với công tác tuyển sinh và thống kê ngành. Trong báo cáo, Bộ GD-ĐT đã có thống kê thực trạng cơ sở vật chất tại các cơ sở giáo dục công lập, trong đó có thực trạng nhà vệ sinh cho học sinh, theo đó, cả nước có hơn 584.000 phòng học, tỷ lệ phòng học kiên cố gần 75%, bán kiên cố gần 20%; gần 50.000 nhà vệ sinh bán kiên cố, hơn 9.630 nhà vệ sinh tạm và hơn 1.700 nhà vệ sinh (nhờ, mượn, thuê).

Các đồng chí: Lê Văn Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố; Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND thành phố dự tại điểm cầu thành phố Hải Phòng

Tại hội nghị, các ý kiến phát biểu thống nhất cao với dự thảo Báo cáo, xác định năm học mới 2019 - 2020 toàn ngành tiếp tục thực hiện theo lộ trình 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu và 5 nhóm giải pháp cơ bản đã đề ra, quyết tâm khắc phục và tạo sự chuyển biến căn bản các vấn đề về GD-ĐT mà xã hội quan tâm, dư luận bức xúc.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có những nhận định cụ thể về kết quả ngành GD-ĐT đạt được trong năm học vừa qua, cũng như vấn đề còn tồn tại, hạn chế. Một số giải pháp lớn được Thủ tướng nêu ra, trong đó có việc địa phương phải rà soát lại quy hoạch mạng lưới trường lớp, nhất là hệ thống các trường mầm non, phổ thông, tạo điều kiện cho con em và người dân. Địa phương phải bố trí đủ quỹ đất để xây dựng hệ thống trường học.

Cùng với đó, đẩy mạnh sắp xếp các trường sư phạm, tập trung vào các trường sư phạm trọng điểm; các trường khác có lộ trình làm vệ tinh trong bồi dưỡng giáo viên cho địa phương. Trường sư phạm phải đào tạo ra nhà giáo dục, không phải là thợ dạy.

Các cơ sở giáo dục Đại học phải rà soát, sắp xếp lại mạnh mẽ hơn để đảm bảo chất lượng và các điều kiện cho phát triển. Phải có lộ trình kiên quyết với các trường chất lượng thấp. Thủ tướng yêu cầu Bộ GD-ĐT trình Thủ tướng Chính phủ đóng cửa một số cơ sở giáo dục Đại học kém chất lượng kéo dài; kiểm tra và dừng đào tạo các ngành đào tạo kém chất lượng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chấn chỉnh…

Về giáo viên, Thủ tướng yêu cầu địa phương phải rà soát, sắp xếp lại đội ngũ giáo viên theo hướng khắc phục tình trạng thừa thiếu cục bộ hiện nay. Có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên đảm bảo tiêu chuẩn để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Tiếp tục rà soát tinh gọn hiệu quả đội ngũ phục vụ tại các trường học…

Đặc biệt, vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên, Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của gia đình - nhà trường và xã hội; trong đó nhà trường đóng vai trò trung tâm. Thủ tướng đồng thời đưa ra yêu cầu cụ thể cho các bộ, ban, ngành đoàn thể liên quan nhằm làm tốt vấn đề này.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng nhấn mạnh giải pháp tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; thực hiện tự chủ đại học, trong đó có vấn đề hội đồng trường; nghiên cứu cơ chế thí điểm trường mầm non, phổ thông có điều kiện thực hiện tự chủ chi thường xuyên, trong đó lưu ý không phải vì tự chủ mà bị thị trường chi phối, bỏ qua các nguyên lý giáo dục mà Đảng, Nhà nước, Bác Hồ đã định ra; quan tâm đến giáo dục miền núi, phát huy vai trò của các hội khuyến học…

HẢI HẬU