Khí thế "Ba Sẵn Sàng" dựng xây thành phố

Năm 1955, Hải Phòng gồng mình đứng dậy từ những tàn tích khốc liệt của chiến tranh, một đô thị tan hoang với nhà máy ngưng trệ, nông nghiệp lạc hậu và đời sống người dân chìm trong khó khăn chồng chất.

Giữa bộn bề thách thức, Đoàn Thanh niên thành phố nhanh chóng xác định sứ mệnh tiên phong của mình đó là tập hợp sức mạnh tuổi trẻ, dấn thân vào công cuộc khôi phục sản xuất, kiến thiết nếp sống mới, đồng thời xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, hậu phương vững chắc cho tiền tuyến miền Nam.

Khí thế "sẵn sàng" của thanh niên Đất Cảng lan tỏa mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực. Tại các trụ cột công nghiệp của thành phố như Nhà máy Xi măng Hải Phòng, Cảng Hải Phòng, đoàn viên thanh niên trở thành lực lượng chủ lực, đảm nhận những công việc nặng nhọc, phức tạp nhất. Họ hăng say sửa chữa, lắp đặt máy móc, không ngừng sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, góp phần vực dậy nhịp sống sản xuất.

Trên mặt trận nông nghiệp, vượt qua những khắc nghiệt của thiên tai, tuổi trẻ Hải Phòng tiên phong ứng dụng khoa học kỹ thuật, chung tay xây dựng các hợp tác xã.

Chỉ riêng năm 1960, thanh niên đã cùng nông dân thành lập 1.200 hợp tác xã bậc thấp và 62 hợp tác xã bậc cao, thu hút 82% số hộ nông dân tham gia, thổi một luồng gió mới vào sản xuất nông nghiệp lúc bấy giờ.

Không chỉ nhiệt huyết trong lao động, thanh niên Hải Phòng còn đi đầu trong công cuộc chấn hưng văn hóa. Phong trào "diệt dốt" diễn ra sôi nổi với 7.000 đội viên thanh niên xung phong làm nòng cốt.

Các lớp học bình dân, bổ túc văn hóa được mở ra khắp nơi, thu hút gần 40.000 người theo học, trong đó 80% giáo viên là thanh niên. Phong trào ấy đã góp phần quan trọng nâng cao dân trí, đào tạo nguồn cán bộ cho thành phố đang trên đà phát triển.

Đỉnh cao của tinh thần cách mạng trong giai đoạn này chính là Phong trào "Ba Sẵn Sàng", được triển khai sâu rộng tại Hải Phòng vào năm 1965. Chỉ trong vòng hai tháng, phong trào tạo nên một làn sóng mạnh mẽ, khơi dậy lòng yêu nước và thu hút 150.000 thanh niên đăng ký tham gia.

Từ đó, 30.000 người con ưu tú của thành phố đã tình nguyện lên đường chi viện cho miền Nam, 62.000 thanh niên gia nhập lực lượng dân quân tự vệ. Khẩu hiệu "Tiền tuyến cần bao nhiêu, thanh niên Hải Phòng có bấy nhiêu" đã trở thành lời hiệu triệu, thôi thúc lớp lớp thanh niên hăng hái lên đường chiến đấu.

Trong cuộc đối đầu khốc liệt với chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, đặc biệt giai đoạn 198 ngày đêm năm 1972, tuổi trẻ trong các lực lượng vũ trang đã chiến đấu kiên cường, góp phần bắn rơi 55 máy bay Mỹ (trong đó có 4 "pháo đài bay" B52), bắn cháy 7 tàu chiến, bắt sống nhiều giặc lái, bảo vệ vững chắc thành phố Cảng thân yêu.

Nhìn lại giai đoạn 1955-1975, có thể khẳng định đây là thời kỳ tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên Hải Phòng được thể hiện một cách mạnh mẽ và toàn diện nhất. Từ việc khôi phục kinh tế, xây dựng đời sống mới đến trực tiếp cầm súng bảo vệ Tổ quốc, tuổi trẻ thành phố Cảng đã chứng minh vai trò là lực lượng nòng cốt, đi đầu, không ngại gian khổ, hy sinh. Phong trào "Ba Sẵn Sàng" không chỉ là một cuộc vận động sâu rộng, có sức lan tỏa mạnh mẽ, mà còn là một "trường học lớn" tôi luyện nên một thế hệ thanh niên Hải Phòng anh hùng, quả cảm, giàu lý tưởng và khát vọng cống hiến.

Chính những đóng góp to lớn và tinh thần rực lửa của thanh niên trong giai đoạn này đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và đặt nền móng vững chắc cho các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ thành phố trong những giai đoạn tiếp theo.

Tuổi trẻ xung kích làm chủ tập thể dựng xây quê hương

Sau ngày đất nước thống nhất, Hải Phòng cùng cả dân tộc bước vào giai đoạn mới - Giai đoạn hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc biên giới Tổ quốc.

Tiếp nối tinh thần "Ba Sẵn Sàng" hào hùng, căn cứ vào nhiệm vụ thực tiễn của thành phố trong giai đoạn này, tuổi trẻ thành phố Cảng nhanh chóng phát động phong trào "Ba xung kích làm chủ tập thể" (xung kích trong sản xuất, bảo vệ Tổ quốc, học tập và rèn luyện), thể hiện ý chí quyết tâm xây dựng lại quê hương Hải Phòng ngày càng giàu đẹp.

Sau ngày non sông liền một dải, đáp lại lời kêu gọi tòng quân bảo vệ biên cương vang vọng, hàng ngàn lá đơn tình nguyện, có cả những lá đơn viết bằng máu, đã thể hiện thần yêu nước nồng nàn trong tầng lớp thanh niên thành phố, quyết tâm sắt son bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Năm 1979, Hải Phòng hoàn thành xuất sắc chỉ tiêu tuyển quân chỉ trong vòng 45 ngày với gần 2.000 thanh niên ưu tú tình nguyện lên đường tham gia xây dựng các vùng kinh tế mới và củng cố tuyến phòng thủ biên giới phía Đông Bắc. Lực lượng dân quân tự vệ thành phố, với nòng cốt là thanh niên đã phát triển lên tới hơn 95.000 người, đóng vai trò tích cực trong việc giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Trên mặt trận lao động sản xuất, phong trào "thi đua lao động sáng tạo, tình nguyện vượt mức kế hoạch Nhà nước" đã thu hút sự tham gia sôi nổi của 80% thanh niên vào năm 1976. Hơn 1.100 đội "thanh niên xung kích vượt khó" được thành lập tại các nhà máy, công trường, trở thành lực lượng nòng cốt trong các hoạt động sản xuất. Thanh niên công nhân đã có những đóng góp đáng kể với 1.200 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả lao động.

Năm 1978, đoàn viên thanh niên đã đóng góp thêm 30.000 ngày công, thanh niên các vùng ngoại thành tích cực tham gia khai hoang 600 ha đất và sản xuất 1 triệu tấn phân bón, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của thành phố. Giai đoạn này cũng ghi nhận khoảng 8.000 thanh niên được công nhận là thợ giỏi cấp cơ sở, khẳng định trình độ tay nghề và tinh thần học hỏi không ngừng của lực lượng lao động trẻ.

Phong trào học tập và rèn luyện tiếp tục được đẩy mạnh, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của thanh niên. Phong trào xây dựng "tập thể học sinh xã hội chủ nghĩa" lan tỏa sâu rộng trong các trường học, góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh và tiến bộ.

Gần 50.000 trên tổng số 75.000 đoàn viên đã được tham gia học tập chính trị cơ bản, nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin và đường lối của Đảng. Gần 40.000 người tiếp tục theo học các lớp bổ túc văn hóa, thể hiện tinh thần ham học hỏi và ý chí vươn lên trong cuộc sống.

Thời kỳ 1975-1986 khắc họa đậm nét sự tiếp nối mạnh mẽ tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên Hải Phòng trong bối cảnh đất nước hòa bình, thống nhất. Dù trong khói lửa chiến tranh ác liệt hay trong công cuộc kiến thiết hòa bình, tinh thần xung kích, tình nguyện, sẵn sàng dâng hiến vì Tổ quốc luôn là dòng chảy xuyên suốt, phẩm chất cao quý của tuổi trẻ thành phố Cảng.

Ngọn lửa nhiệt huyết được khơi nguồn từ "Ba Sẵn Sàng" đã trở thành nền tảng vững chắc, tiếp thêm động lực cho các thế hệ thanh niên Hải Phòng vững bước vào kỷ nguyên Đổi Mới với một tâm thế mới, khí thế mới, khát vọng mới về dựng xây thành phố Cảng thân yêu.

Kim Oanh