Cụ thể theo VCCI, trong tổng số 10 chỉ số thành phần, có 1 chỉ số tăng điểm là gia nhập thị trường đạt 7,55 điểm, tăng 0,31 điểm, đạt mức tăng cao so với chênh lệch điểm trung vị cả nước (cả nước điểm trung vị tăng 0,07 điểm). 9 chỉ số giảm điểm là cạnh tranh bình đẳng giảm 2,97 điểm, tính năng động của chính quyền giảm 1,57 điểm, đào tạo lao động giảm 1,03 điểm, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp giảm 0,61 điểm, chi phí không chính thức giảm 0,43 điểm, chi phí thời gian giảm 0,15 điểm, tính minh bạch giảm 0,12 điểm, thiết chế pháp lý và an ninh trật tự giảm 0,1 điểm, tiếp cận đất đai giảm 0,02 điểm. Trong tương quan so với cả nước, 7 chỉ số thành phần cấu thành PCI của tỉnh Hải Dương bị tụt hạng, 3 chỉ số tăng hạng là gia nhập thị trường, tiếp cận đất đai, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp. Trong các chỉ số tăng hạng, chỉ số gia nhập thị trường có bước cải thiện khá rõ, tăng hạng từ thứ 16 cả nước (năm 2021) lên thứ 4 (năm 2022), giữ vững vị trí đứng đầu vùng đồng bằng sông Hồng. Đây cũng là chỉ số thành phần duy nhất của tỉnh đứng trong tốp 10 địa phương cả nước có điểm số cao.

Còn so với các tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Hồng, ngoại trừ chỉ số gia nhập thị trường của Hải Dương giữ vững vị trí thứ nhất, 9 chỉ số còn lại đều tụt hạng. Một số chỉ số giảm khá lớn như cạnh tranh bình đẳng, chi phí không chính thức…

Phát biểu làm rõ thực trạng môi trường đầu tư của Hải Dương thông qua chỉ số PCI, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI đánh giá, triết lý của PCI là đánh giá chất lượng thực thi của bộ máy chính quyền dưới lăng kính, góc nhìn của doanh nghiệp. Kết quả PCI có thể thúc đẩy sự thay đổi trong lãnh đạo, điều hành của các cấp chính quyền, cơ quan chuyên môn, tạo môi trường thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Cùng một đạo luật nhưng chất lượng thực thi giữa các địa phương khác nhau sẽ dẫn dắt doanh nghiệp lựa chọn địa chỉ tin cậy để quyết định đầu tư. Qua số liệu khảo sát nhiều năm của VCCI tại Hải Dương, nhóm thủ tục đầu vào tỉnh thực hiện tương đối tốt song nhóm thủ tục sau đăng ký vẫn còn triển khai chưa tốt. Doanh nghiệp đầu tư tại Hải Dương thường gặp khó khăn về những thủ tục liên quan đến thuế, đất đai, giải phóng mặt bằng, bảo hiểm xã hội, phòng cháy, chữa cháy.

Là ngành đóng vai trò trong hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Trần Văn Hảo thừa nhận việc giải quyết vướng mắc trong thực hiện các văn bản thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA) chưa tốt. Sở Công thương kiến nghị Tỉnh uỷ, UBND tỉnh chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền các thông tin liên quan tới FTA. Bên cạnh đó, tập trung tháo gỡ điểm nghẽn, bất cập về đất đai, đầu tư, xây dựng để doanh nghiệp có thể chủ động đón đầu cơ hội từ FTA. Ngành công thương sẽ chủ động tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp tiếp cận, tìm hiểu các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực quản lý. Tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Đồng thời tích cực phối hợp với cơ quan chuyên môn của Bộ Công thương để thông tin về FTA tới cộng đồng doanh nghiệp dưới nhiều hình thức.

Tiếp cận đất đai là chỉ số thành phần có liên quan trực tiếp đến vai trò và trách nhiệm của ngành tài nguyên và môi trường. Trong 14 chỉ tiêu thành phần của chỉ số tiếp cận đất đai có một số chỉ tiêu bị giảm điểm. Giải trình về nội dung này, ông Hoàng Văn Thực, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương cho biết, việc giảm điểm ngoài nguyên nhân chủ quan do thực hiện nhiệm vụ chuyên môn chậm, phối hợp giải quyết công việc hạn chế, ứng dụng công nghệ thông tin chưa kịp thời, cập nhật kiến thức pháp luật đất đai chưa đáp ứng yêu cầu thì còn chịu tác động bởi các nguyên nhân khách quan. Đó là hệ thống chính sách pháp luật về đất đai chưa hoàn thiện, thủ tục hành chính của dự án thuê đất liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp. Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh 1 cấp mới được thành lập nên khối lượng công việc dồn về sở rất lớn. Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường khẳng định: “Sở sẽ xử lý nghiêm đối với các tập thể, cá nhân vi phạm hoặc cố tình vi phạm trong việc giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến đất đai. Ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, phiền hà cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, sở thực hiện đồng bộ các giải pháp để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận đất đai”.

Theo Bí thư Tỉnh uỷ Hải Dương Trần Đức Thắng, những yếu kém và bất cập trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Hải Dương, muốn khắc phục thì phải có sự chuyển biến tích cực từ yếu tố then chốt là con người và khâu tổ chức thực hiện thật nghiêm túc với tinh thần nói đi đôi với làm, không phải nói rồi để đó, không làm. Cần xác định rõ công tác cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh không phải là trách nhiệm của riêng một sở, ngành, địa phương nào mà là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị.  Do đó, UBND tỉnh cần khẩn trương phối hợp, xây dựng để triển khai thực hiện DDCI nhằm đánh giá khách quan, công khai, minh bạch năng lực điều hành kinh tế, chất lượng môi trường đầu tư, kinh doanh của các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh. Thủ trưởng các sở, ban, ngành, địa phương căn cứ chức năng nhiệm vụ được UBND tỉnh giao, khẩn trương chỉ đạo xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện việc cải thiện các chỉ số thành phần PCI và người đứng đầu chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về kết quả các chỉ số thành phần thuộc lĩnh vực phụ trách. Các cấp, các ngành trong tỉnh phải tâm huyết, trách nhiệm, nỗ lực cải thiện rõ nét hơn môi trường đầu tư kinh doanh theo hướng công khai, minh bạch, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế.

Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng khẳng định: PCI có vai trò hết sức quan trọng, phản ánh thông tin khách quan từ doanh nghiệp về môi trường cạnh tranh của tỉnh. PCI theo dõi, đánh giá chất lượng công tác điều hành, nhất là điều hành kinh tế, mức độ thân thiện, thuận lợi của môi trường kinh doanh, sự nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền để thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt khu vực kinh tế tư nhân. Kết quả PCI thời gian qua của Hải Dương cho thấy mức độ, chất lượng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải thiện năng lực cạnh tranh của tỉnh còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra, vẫn còn những rào cản, những điểm nghẽn, bất cập trong chỉ đạo, điều hành và trong thực thi công vụ, nhất là phục vụ doanh nghiệp. Thời gian tới, Hải Dương xác định việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và xuyên suốt. Ngay sau hội nghị, UBND tỉnh sẽ tổ chức xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể. Trong đó phân công rõ nhiệm vụ cho từng sở, ngành, địa phương, gắn trách nhiệm của người đứng đầu đối với từng nhiệm vụ, từng chỉ tiêu cụ thể. Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh là cơ sở, nền tảng để Hải Dương có thể huy động và phát huy tối đa nguồn lực đầu tư, nhất là của tư nhân trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

THỦY NGUYÊN