Nhiều bất cập, khó khăn, vướng mắc

           Theo UBND quận Đồ Sơn, hiện hệ thống thoát và xử lý nước thải của quận đang thoát cùng hệ thống thoát nước mưa và tự ngấm. Thời gian qua, việc xử lý nước thải, tiêu thoát nước tuy được cải thiện nhưng chưa đạt yêu cầu. Mạng lưới cống thoát nước chỉ mới tập trung ở khu du lịch và khu trung tâm với mật độ còn thưa, chưa được đầu tư đồng bộ và kết nối dẫn tới một số tuyến đường không đáp ứng được nhu cầu thoát nước gây ngập lụt cục bộ, nhất là tại khu vực trung tâm quận và khu du lịch khi có mưa lớn kết hợp với triều cường.

          Tổng giám đốc Công ty CP công trình công cộng và dịch vụ du lịch Hải Phòng Đỗ Phục Long (đơn vị vận hành hệ thống thoát nước trên địa bàn quận Đồ Sơn) cho biết, các công trình thoát nước hiện trạng gồm 41,74km đường cống các loại; 10,5km rãnh các loại và 1104 ga các loại. Các lưu vực thoát nước chính trên địa bàn có 2 lưu vực.

         Lưu vực 1 gồm các phường Hợp Đức, Minh Đức, có 3 hướng thoát nước hiện trạng chính là thoát vào hệ thống đường cống tuyến ĐT.353; vào hệ thống kênh mương rồi đổ ra sông Sàng;  sông Họng. Lưu vực 2 gồm các phường Ngọc Xuyên, Bàng La, Hải Sơn, Vạn Hương cũng có 3 hướng thoát nước chính là  thoát  vào hệ thống kênh mương sau đó đổ ra sông Họng và đổ ra biển Đông; vào hệ thống đường cống rồi đổ ra sông Họng; vào hệ thống đường cống tuyến ĐT.353 rồi đồ ra biển Đông.

          Cũng theo ông Đỗ Phục Long, hệ thống thoát nước quận Đồ Sơn được xây dựng không đồng bộ, trải qua quá trình sử dụng đến nay một số tuyến cống đã có hiện tượng xuống cấp hoặc đường cống nhỏ nên khả năng tiêu thoát nước mưa còn hạn chế. Do tốc độ đô thị hóa tăng nhanh nên hệ thống hạ tầng nói chung, hệ thống thoát nước nói riêng chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Hiện nay hệ thống thoát nước hiện trạng trên địa bàn chỉ đáp ứng được khả năng tiêu thoát nước mặt đối với những trận mưa dưới 100mm. Trong khi đó, bối cảnh chung của Hải Phòng là khu vực chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và nước biển dâng nên thường xuyên có mưa lớn (với lượng mưa trên 100mm, cá biệt có những trận mưa lớn hơn 250mm).

Mặt khác quận Đồ Sơn có ba mặt giáp với biển Đông nên chịu ảnh hưởng lớn của triều cường. Do vậy, khu vực quận Đồ Sơn thường xuyên xảy ra một số điểm lụt cục bộ khi mưa lớn, bao gồm một số vị trí tại tuyến đường Lý Thánh Tông và trong khu dân cư thuộc tổ dân phố Trung Dũng, phường Ngọc Xuyên.

Trong đó, tại khu vực tuyến đường Lý Thánh Tông, một số vị trí (trước cổng công viên Đầm Vuông, trước cổng khu vực UBND quận, trước chợ Cầu Vồng) có cao độ nền thấp hơn các khu vực xung quanh khoảng 30cm.  Khi trời mưa, lượng nước của các khu vực khác đổ dồn về rất lớn, bao gồm cả nước mưa trên núi khu vực xóm Chẽ chảy xuống. Đặc biệt, khi triều cường dâng cao thì hệ thống cống ngăn triều EC phải đóng nên không thể kịp thời tiêu thoát nước mưa cho khu vực, gây ra tình trạng ngập úng cục bộ tại một số điểm (điển hình là các vị trí trước cổng công viên Đầm Vuông, đoạn qua cổng trụ sở UBND quận, đoạn phía trước chợ Cầu Vồng).

          Tại tổ dân phố Trung Dũng, cao độ nền hiện trạng thấp hơn các khu vực xung quanh khoảng 50cm. Do hệ thống đường cống thu gom thoát nước mặt trải qua thời gian dài sử dụng đến nay đã dần xuống cấp, mặt khác với lưu lượng nước lớn từ các khu vực lân cận đổ về khi trời mưa kết hợp với thuỷ triều dâng cao dẫn đến việc thoát nước không kịp gây ngập úng cục bộ cho khu vực này.

           Ngoài ra, quận Đồ Sơn còn có một số điểm đen ngập úng khác như tại một số tuyến đường trong khu du lịch; đường Trần Minh Thắng; khu đường 353C; khu trạm y tế phường Vạn Hương; khu đường đền Nghè; đường trục tổ dân phố Đồng Tiến; đường Đình Đoài; đường Sơn Hải…

          Theo phản ánh của Công ty CP công trình công cộng và dịch vụ du lịch Hải Phòng, hiện mạng lưới tiêu thoát nước của quận Đồ Sơn do nhiều đơn vị cùng quản lý. Trong đó một phần là tài sản hạ tầng kỹ thuật thuộc phạm vi quản lý của Sở Xây dựng; phần còn lại thuộc phạm vi quản lý của UBND các phường và các đơn vị khác. Do đó, việc đầu tư nâng cấp, cải tạo cũng như công tác vận hành thường xuyên mạng lưới tiêu thoát nước chưa đồng bộ.

Công ty đề nghị UBND thành phố tiến hành đầu tư cải tạo kiên cố, đồng bộ các vị trí hệ thống thoát nước đang xuống cấp trên địa bàn; xây  dựng bổ sung hệ thống thoát nước tại các khu dân cư phù hợp với tốc độ đô thị hóa trên địa bàn; xây dựng hệ thống các hồ điều hòa tiêu thoát nước, các hệ thống trạm bơm chống ngập tại các khu vực có cao độ nền thấp, thường xuyên bị ngập úng.

 Điểm bất cập, đáng lo ngại là trên địa bàn quận Đồ Sơn chưa có hệ thống thoát nước thải riêng và chưa có khu xử lý nước thải tập trung. Do vậy, toàn bộ nước thải và nước mưa thoát chung một hệ thống với hình thức tự chảy. Theo quy hoạch đã được phê duyệt từ năm 2013, quận được đầu tư 3 khu xử lý nước thải thuộc phường Bàng La, Vạn Hương, Ngọc Xuyên  nhưng đến nay chưa thực hiện.

                                                               Sớm có giải pháp đồng bộ, căn cơ

          Từ  thực trạng trên, lãnh đạo UBND quận Đồ Sơn cho rằng, nhu cầu đầu tư hệ thống xử lý nước thải, tiêu thoát nước đô thị đồng bộ trên địa bàn quận Đồ Sơn là rất cần thiết, cấp bách. UBND quận đã có Tờ trình số 190/TTr-UBND ngày 9/11/2020 gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính) đề nghị thẩm định, phê duyệt dự toán nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư dự án đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước mưa, nước thải quận Đồ Sơn. Tuy nhiên, đến nay dự án chưa được bổ sung vào danh mục đầu tư công trung hạn 2021-2025. Do đó, chưa bố trí được nguồn vốn để triển khai.

Ngày 3-1-2024, Văn phòng UBND thành phố có Thông báo số 01/TB-TP về Kết luận của Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Thọ tại cuộc họp nghe báo cáo về đề xuất dự án phát triển bền vững khu vực Đông Nam thành phố Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu, giao Sở Xây dựng báo cáo đề xuất dự án để đầu tư một số công trình trên địa bàn thành phố.

Trong đó, có đầu tư xây dựng một số tuyến đường giao thông, hệ thống thoát nước mưa, nước thải các quận Đồ Sơn, Dương Kinh nhằm giảm ngập lụt đô thị, thích ứng với biến đổi khí hậu kết hợp phát triển không gian mặt nước đô thị; thu gom và xử lý nước thải, cải thiện môi trường sống của nhân dân, góp phần bảo vệ môi trường để phát triển du lịch bền vững, thu hút khách du lịch đến với quận Đồ Sơn.

UBND quận đề nghị UBND thành phố chỉ đạo các sở, ngành có liên quan sớm hoàn thành đề xuất đầu tư và triển khai thực hiện dự án trên địa bàn quận Đồ Sơn nhằm cải thiện môi trường sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, giảm tình trạng ngập lụt và giữ vệ sinh môi trường nước, đặc biệt là môi trường nước tại khu du lịch Đồ Sơn, góp phần thúc đẩy và tái phát triển quận Đồ Sơn thành trung tâm mới về du lịch, giải trí, thể thao mang tầm vóc quốc tế.

          Theo Chủ tịch UBND quận Đồ Sơn, để thực hiện được dự án phát triển bền vững khu vực Đông Nam thành phố Hải Phòng thích ứng với biến đổi khí hậu cần rất nhiều thủ tục và thời gian dự kiến sẽ kéo dài, trong khi nhu cầu xử lý nước thải, thoát nước đô thị trên địa bàn quận rất cấp bách, cần phải làm ngay. Do đó, quận Đồ Sơn đề nghị thành phố quan tâm cho phép đầu tư xây dựng trước hồ điều hòa, có thể giải quyết khoảng 90% tình trạng ngập lụt. Đồng thời có giải pháp giải quyết ngay việc xử lý nước thải tại khu du lịch.

          Chủ trì khảo sát chuyên đề về công tác xử lý nước thải, tiêu thoát nước đô thị trên địa bàn quận Đồ Sơn, đồng chí Phạm Văn Khanh, Uỷ viên Thành uỷ, Trưởng Ban Đô thị HĐND thành phố ghi nhận và chia sẻ những hạn chế, bất cập của hệ thống thoát nước quận Đồ Sơn; đánh giá cao nỗ lực của quận nhằm cải thiện tình hình. Tuy nhiên, do nhiều lý do khách quan, tới nay hệ thống thoát nước của quận chưa được đầu tư xứng tầm, đặt ra nhiều yêu cầu cấp bách cần được sự quan tâm của thành phố trong thời gian tới. Đoàn khảo sát ghi nhận các đề xuất, kiến nghị của quận, báo cáo HĐND thành phố để có giải pháp cả trước mắt và lâu dài.

Trong thời gian này, đồng chí Phạm Văn Khanh đề nghị quận Đồ Sơn tiếp tục quan tâm duy tu, bảo dưỡng hệ thống thoát nước hiện có, bố trí nguồn vốn đầu tư công và vốn sự nghiệp để khắc phục, nhất là những điểm dễ bị ngập lụt, tiêu thoát kém. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân bảo vệ hệ thống thoát nước; cắm biển báo, có chế tài xử lý việc đổ rác, vứt rác bừa bãi tại các cống thoát nước; các mương thoát nước; phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp quản lý hệ thống thoát nước để bảo đảm sự thông thoáng của các cống, mương, cửa xả…

Điều chính quyền và người dân quận Đồ Sơn mong đợi là thành phố cần sớm quan tâm, xử lý dứt điểm những hạn chế, bất cập hiện nay về xử lý nước thải và tiêu thoát nước trên địa bàn quận Đồ Sơn, không thể để kéo dài mãi tình trạng này tại một trọng điểm du lịch nổi tiếng của thành phố và cả nước./.

                                                                                                                                 Hồng Thanh