Nhìn lại thời điểm trước khi bùng phát dịch bệnh Covid-19, Hải Phòng đã tập trung rất cao vào phát triển du lịch, từ hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng văn hóa… gắn với hạ tầng tự nhiên, đã đạt được những thành tựu tích cực. Thành phố đã thu hút được hàng tỷ USD từ các dự án FDI và hàng trăm nghìn tỷ đồng từ các doanh nghiệp lớn trong nước.

Trong đó phải kể đến Tập đoàn VinGroup và SunGroup đầu tư và đảo Vũ Yên và quần đảo Cát Bà, bên cạnh dó, một số dự án lớn xây dựng các khách sạn 5 sao cũng giúp Hải Phòng nâng cấp hạ tầng cơ sở lưu trú vốn được đánh giá là hạn chế trước đó. Điều này đã góp phần để du lịch Hải Phòng đạt được con số 7,8 triệu lượt khách năm 2018 và 9,1 triệu lượt khách năm 2019.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra không chỉ đơn thuần là tổng lượt khách, mà điều quan trọng phải là hiệu quả doanh thu từ du lịch. Nói theo cách dễ hiểu là bình quân mỗi người khách đến Hải Phòng sẽ tiêu bao nhiêu tiền, đây là một tiêu chí rất quan trọng để tính toán đóng góp của du lịch vào nền kinh tế.

Theo một số liệu báo cáo, du lịch Hải Phòng dù tăng trưởng về lượng khách nhưng vẫn còn hạn chế về vấn đề này. Đơn cử chỉ so sánh với Quảng Ninh, năm 2019 doanh thu của du lịch Hải Phòng đạt khoảng 250,7 tỷ đồng, chỉ bằng 27% của Quảng Ninh; chi tiêu bình quân 1 lượt khách của Hải Phòng đạt khoảng 1,8 triệu đồng, cũng chỉ bằng 86% chi tiêu bình quân một lượt khách của Quảng Ninh.

Cho thấy, để phát triển kinh tế du lịch không đơn thuần chỉ là thu hút lượng khách đến, mà cần phát triển đồng bộ, gắn du lịch với thương mại để tăng nhu cầu chi tiêu sử dụng các dịch vụ, mua sắm hàng hóa của du khách, từ đó tạo thặng dư cho các phân ngành kinh tế khác.

Có thể thấy rõ, khi đến du lịch ở đâu, một trong những điều du khách quan tâm nhất là ở đó có đặc sản gì, ẩm thực lạ cỡ nào và đồ lưu niệm hấp dẫn ra sao? Bởi vậy, việc khai thác hiệu quả tiềm năng của thị trường cũng để góp sức thúc đẩy cho du lịch phát triển.

Hải Phòng là thành phố lớn, với lợi thế cảng biển, từ lâu đã là trung tâm buôn bán của khu vực vùng duyên hải Bắc Bộ. Nhưng dường như thời gian qua chúng ta chưa thực sự quan tâm đến việc khai thác lợi thế này để phát triển du lịch, các hoạt động thương mại, dịch vụ vẫn hoạt động theo hướng phát triển tự nhiên, chưa được quy hoạch gắn liền với các tua tuyến du lịch.

Nội dung này đã được nhận diện và được đưa vào Nghị quyết Đại hội 16 Đảng bộ thành phố, với việc xác định du lịch, thương mại, dịch vụ là một trong 3 nhóm trụ cột của kinh tế thành phố giai đoạn tới. Nhưng vấn đề đặt ra là việc triển khai thực hiện cần có những động thái cụ thể, tích cực, có lộ trình và trên cơ sở căn cứ khoa học từ thực tiễn địa phương.

Hy vọng rằng, sau hai năm vật vã với đại dịch, đây chính là thời điểm kinh tế du lịch thể hiện bứt phá, mà trong đó “du lịch mua sắm” phải trở thành một sản phẩm của nền “công nghiệp không khói”.

          Hoàng Minh