Theo khoản 4 Điều 10 Luật Cư trú thì chủ hộ là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ do các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử.

Trường hợp hộ gia đình không có người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì chủ hộ là người được các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử. Trong trường hợp các thành viên hộ gia đình không đề cử được thì chủ hộ là thành viên hộ gia đình do Tòa án quyết định.

Tuy nhiên, tại cơ sở trợ giúp xã hội nhiều trường hợp những người sinh sống tại cơ sở trợ giúp xã hội không có người có đủ năng lực hành vi dân sự và không tự thống nhất được với nhau để cử một người làm chủ hộ (người mất năng lực hành vi dân sự, người thiểu năng trí tuệ, trẻ em mới sinh…).

Để khắc phục trường hợp trên, Thông tư 66 đã bổ sung nội dung quy định trong trường hợp các cá nhân sinh sống tại cơ sở trợ giúp xã hội không thống nhất đề cử được chủ hộ thì chủ hộ là người được chăm sóc, nuôi dưỡng, trợ giúp do người đứng đầu cơ sở trợ giúp xã hội quyết định.

          Đáng chú ý, Thông tư 66 còn sửa đổi quy định về việc đăng ký thường trú cho người Việt Nam định cư nước ngoài. Thông tư bãi bỏ quy định về việc đã bãi bỏ quy định về việc cấp văn bản đồng ý cho giải quyết đăng ký thường trú của cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh Bộ Công an đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài về Việt Nam sinh sống không có hộ chiếu Việt Nam còn giá trị sử dụng.

Đồng thời, điều chỉnh, bổ sung quy định về việc đăng ký thường trú cho người nước ngoài về Việt Nam sinh sống không còn giá trị sử dụng theo hướng là quy trình giải quyết nội bộ của Bộ Công an.

Cụ thể Thông tư quy định rõ đối tượng cần có văn bản đồng ý cho giải quyết đăng ký thường trú khi đăng ký thường trú là người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam lần gần nhất bằng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế do nước ngoài cấp hoặc bằng giấy tờ do cơ quan thẩm quyền của Việt Nam cấp hoặc bằng hộ chiếu Việt Nam nhưng hộ chiếu đó đã bị mất, hết hạn.

Cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm chuyển đề nghị cấp văn bản đồng ý cho giải quyết thường trú đến cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi công dân đề nghị đăng ký thường trú (kèm hồ sơ đề nghị đăng ký thường trú) để kiểm tra, xác minh và đề nghị cơ quan quản lý xuất,  nhập cảnh Bộ Công an xem xét cấp văn bản đồng ý cho giải quyết thường trú.

Cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh Bộ Công an có trách nhiệm xem xét, trả lời bằng văn bản theo đề nghị của cơ quan đăng ký cư trú.

Đồng thời, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thông báo cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã được giải quyết đăng ký thường trú biết về việc hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp không được tiếp tục sử dụng để xuất, nhập cảnh Việt Nam và nộp lại các giấy tờ có giá trị xuất, nhập cảnh do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh của Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thu hồi, hủy bỏ giá trị sử dụng.

Để hướng dẫn cụ thể quy định này, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH đã phối hợp với các đơn vị có liên quan có văn bản số 788/C06-TTDLDC ngày 29/1/2024 gửi Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc TW hướng dẫn quy trình đăng ký thường trú cho công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài về Việt Nam sinh sống không có hộ chiếu Việt Nam còn giá trị sử dụng.

Đặc biệt, Thông tư 66 còn quy định cụ thể hơn về thông báo lưu trú. Khi có người đến lưu trú, đại diện hộ gia đình, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở lưu trú ở khu công nghiệp, cơ sở khác có chức năng lưu trú thì phải thực hiện việc thông báo lưu trú cho người đang lưu trú theo một trong các hình thức đã được quy định và nội dung sau đây:

Chủ hộ hoặc thành viên hộ gia đình, đại diện cơ sở lưu trú ở khu công nghiệp, cơ sở lưu trú du lịch đề nghị người đến lưu trú xuất trình một trong các giấy tờ pháp lý thể hiện thông tin về số định danh cá nhân theo quy định của pháp luật và thực hiện việc thông báo lưu trú với cơ quan đăng ký cư trú. Đại diện cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm lập danh sách người đến điều trị nội trú và thực hiện thông báo lưu trú với cơ quan đăng ký cư trú nơi đặt trụ sở cơ sở khám chữa bệnh.

Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung quy định về cấp xác nhận thông tin về cư trú. Cụ thể, cùng với việc bổ sung quy định về việc công dân có thể yêu cầu cơ quan đăng ký cư trú cấp xác nhận thông tin về cư trú qua ứng dụng VNeID hoặc dịch vụ công trực tuyến khác theo quy định của pháp luật, Thông tư 66 còn quy định cụ thể, chi tiết hơn nội dung xác nhận thông tin về cư trú bao gồm thông tin về nơi cư trú hiện tại, các nơi cư trú trước đây, thời gian sinh sống tại từng nơi cư trú, hình thức đăng ký cư trú và các thông tin về cư trú khác đang có trong Cơ sở dữ liệu về cư trú (CSDL về CT), Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQG về DC). Xác nhận thông tin về cư trú có giá trị sử dụng 1 năm kể từ ngày cấp. Trường hợp thông tin về cư trú của công dân có sự thay đổi, điều chỉnh và được cập nhật trong CSDL về CT xác nhận thông tin về cư trú hết giá trị sử dụng kể từ thời điểm thay đổi, điều chỉnh.

Cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm xác nhận thông tin về cư trú theo yêu cầu của công dân. Trường hợp thông tin cần xác nhận về cư trú đã có trong CSDLQG về DC thì thời hạn giải quyết không quá 1/2 ngày làm việc. Trường hợp nội dung đề nghị xác nhận không có trong CSDLQG về DC, CSDL về CT thì thời hạn giải quyết không quá 3 ngày làm việc.

Ngoài ra, Thông tư 66 còn bổ sung quy định về trách nhiệm của Cục Cảnh sát QLHC về TTXH về việc giúp Bộ trưởng Bộ Công an hướng dẫn đăng ký cư trú đảm bảo tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong hình phạt tù.

Bổ sung trách nhiệm của Công an cấp tỉnh là hướng dẫn Công an quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương đăng ký cư trú đảm bảo tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong hình phạt tù về cư trú tại địa phương; quản lý, vận hành và khai thác CSDL về CT.

Đồng thời bổ sung trách nhiệm của Công an cấp huyện về việc phối hợp với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực tiếp quản lý phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách trên địa bàn quản lý để rà soát, thống kê tình trạng cư trú của người điều khiển và nhân viên trên các phương tiện này để phục vụ công tác quản lý cư trú, phòng ngừa tội phạm.

KC

• Những điểm mới của Thông tư 66/2023/TT-BCA: Kỳ II. Sửa đổi, bổ sung quy định về việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, thông báo kết quả giải quyết thủ tục về cư trú
• Những điểm mới của Thông tư 66/2023/TT-BCA: Kỳ I: Sự cần thiết ban hành Thông tư
• Tập huấn công tác quản lý và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú