Dừng phát hành là phù hợp với điều kiện thực tế

           Theo Sở Tài chính, Quyết định số 1602/QĐ-TTg ngày 10/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ đã giao chi tiết dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024 thành phố Hải Phòng. Trong  đó, giao vay để bù đắp bội chi là 414,7 tỷ đồng (trong đó: vay trong nước để chi đầu tư 378,2 tỷ đồng; vay từ nguồn Chính phủ vay về cho vay lại để thực hiện các dự án là: 36,5 tỷ đồng).

           Trên cơ sở đó, ngày 15/4/2024, HĐND thành phố ban hành Nghị quyết số 19/NQ-HĐND về việc phê duyệt chủ trương phát hành trái phiếu Chính quyền địa phương năm 2024 tại thành phố Hải Phòng. Theo đó, khối lượng phát hành: là 378,2 tỷ đồng; kỳ hạn trái phiếu 5 năm; lãi suất phát hành được căn cứ vào khung lãi suất do Bộ Tài chính quy định và tình hình thị trường tại thời điểm phát hành. Ngày 23/5/2024, UBND thành phố có Văn bản số 1189/UBND- TCNS xin ý kiến Bộ Tài chính về Đề án phát hành trái phiếu Chính quyền địa phương năm 2024.

           Ngày 22/7/2024, Bộ Tài chính có văn bản trả lời, đề nghị UBND thành phố Hải Phòng đánh giá tình hình tồn quỹ ngân sách địa phương, tình hình sử dụng các nguồn tăng thu, tiết kiệm chi; dự báo tình hình thu, chi ngân sách địa phương năm 2024; dự kiến tình hình giải ngân vốn đầu tư công của thành phố. Qua đó, đánh giá lý do, sự cần thiết phải phát hành trái phiếu chính quyền địa phương trong khi tồn quỹ của ngân sách thành phố lớn.

Đồng thời, rà soát kế hoạch đầu tư công năm 2024, kế hoạch giải ngân trong năm để bố trí cho các dự án có nhu cầu sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu chính quyền địa phương. Trên cơ sở rà soát kế hoạch bố trí, giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, đề nghị UBND thành phố xem xét thời gian dự kiến phát hành trái phiếu chính quyền địa phương cho phù hợp, bảo đảm không ứ đọng vốn. Cùng với đó, xác định phương thức phát hành trái phiếu để đảm bảo công khai, minh bạch cho việc huy động vốn vay của ngân sách địa phương.

          Trên cơ sở ý kiến của Bộ Tài chính, UBND thành phố đã kiểm tra, rà soát. Kết quả, tồn quỹ ngân sách địa phương của thành phố Hải Phòng tính đến thời điểm 29/7/2024 là: 31.412 tỷ đồng. Nguồn tăng thu ngân sách cấp thành phố năm 2023 để thực hiện chi đầu tư một số dự án trong kế hoạch đầu tư công năm 2024, số tiền là 1.895, 7 tỷ đồng (đã được HĐND thành phố thống nhất phương án sử dụng nguồn tăng thu ngân sách cấp thành phố năm 2023). Hải Phòng giao tổng nguồn đầu tư công năm 2024 là 19.972,7 tỷ đồng (bao gồm nguồn trái phiếu chính quyền địa phương là 378,2 tỷ  đồng) và được bổ sung thêm nguồn thưởng vượt dự toán thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương và đầu tư trở lại theo cơ chế đặc thù năm 2022 theo Nghị quyết số 03/NQ-HĐND ngày 22/3/2024 của HĐND thành phố là 896,6 tỷ đồng. Như vậy, tổng nguồn đầu tư công thành phố trong năm 2024 là 20.869,3 tỷ  đồng.

Tính đến ngày 30/9/2024, thành phố giải ngân vốn đầu tư công đạt 8887,6 tỷ dồng, bằng 52% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (17.019 tỷ đồng); 44% kế hoạch thành phố giao (19.972,7 tỷ đồng). Về thu ngân sách, uớc thực hiện cả năm 2024 là 47.100 tỷ đồng, bằng 125,3% dự toán Trung ương giao và bằng 104,7% dự toán HĐND thành phố giao. (Nếu loại trừ tiền sử dụng đất và thu từ hoạt động xổ số kiến thiết ước đạt 32.552 tỷ  đồng, bằng 127,5% dự toán Trung ương giao, bằng 106,9% dự toán HĐND thành phố giao).

           Qua tham khảo Bộ Tài chính, hiện tại khung lãi suất phát hành trái phiếu Chính phủ thấp so với lãi suất huy động của một số ngân hàng như: Vietcombank; Vietinbank; Techcombank... chênh lệch khá cao (khoảng từ 2%-3%). Trong khi đó, dự kiến phương thức phát hành trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng năm 2024 là: đấu thầu phát hành theo quy định của Nghị định số 95/2019/NĐ-CP ngày 30/6/2018 của Chính phủ Quy định về phát hành, đăng ký, lưu ký, niêm yết và giao dịch công cụ nợ của Chính phủ trên thị trường chứng khoán và Thông tư số 111/2018/TT-BTC ngày 15/11/2018 của Bộ Tài chính hướng dẫn phát hành và thanh toán công cụ nợ của Chính phủ tại thị trường trong nước.

          Như vậy, Căn cứ tình hình giải ngân vốn đầu tư công của thành phố hiện nay; tồn quỹ ngân sách; tình hình thực hiện dự toán thu, chi ngân sách năm 2024 và mức khung lãi suất theo tham khảo Bộ Tài chính, việc phát hành trái phiếu chính quyền địa phương năm 2024 sẽ rất khó để các tổ chức tài chính, các ngân hàng đăng ký dự thầu. Bên cạnh đó, nếu phát hành thành công trái phiếu chính quyền địa phương năm 2024, thì việc giải ngân từ nguồn vốn này khó thực hiện.

          Từ đó, HĐND thành phố đã nhất trí thông qua nghị quyết dừng phát hành trái phiếu chính quyền địa phương năm 2024 để bảo đảm tính khả thi và tính hiệu quả của nguồn vốn này.

                                               Không ảnh hưởng tới tiến độ các dự án

Theo Giám đốc Sở Tài chính Lương Văn Công, trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng là loại trái phiếu đầu tư do UBND thành phố phát hành, là một loại chứng khoán nợ, xác nhận nghĩa vụ trả nợ của UBND thành phố với người sở hữu trái phiếu theo mệnh giá và lãi suất danh nghĩa. Trái phiếu chính quyền địa phương thành phố Hải Phòng có thời hạn 5 năm, phù hợp với thời hạn đầu tư của các dự án phát triển hạ tầng, đồng thời giảm bớt áp lực hoàn trả nợ của ngân sách thành phố trong tương lai. Trái phiếu được phát hành bằng đồng Việt Nam và việc thanh toán lãi, gốc cũng là đồng Việt Nam.

           Ông Lương Văn Công cũng cho biết, khối lượng phát hành trái phiếu trong năm 2024 là 378,2 tỷ đồng, bảo đảm không vượt tổng mức vốn tối đa được phép huy động theo quy định của Quốc hội và sẽ được điều chỉnh theo dự toán vay từ nguồn vốn trong nước thực tế do Bộ Tài chính giao. Trái phiếu chính quyền địa phương sẽ góp phần hỗ trợ, bổ sung nguồn vốn đầu tư cho một số dự án có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển KTXH, phát triển đô thị của địa phương.

Thực tế, thành phố đã phân bổ nguồn vốn này cho một số dự án đầu tư công năm 2024, chủ yếu là các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, tái định cư, hạ tầng kỹ thuật đô thị. Đó là  dự án  đầu tư xây dựng cầu Bến Rừng nối huyện Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng và thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, dự kiến số tiền là 85 tỷ đồng; dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 2, đoạn tuyến Tân Vũ- Hưng Đạo- Bùi Viện, dự kiến số tiền là 259,5 tỷ  đồng; dự án đầu tư xây dựng cầu Dinh, dự kiến số tiền là 33,6 tỷ đồng.

Các dự án này được kết cấu từ nhiều nguồn vốn khác nhau trong đó nguồn vốn vay từ phát hành trái phiếu chính quyền địa phương là một phần quan trọng nhằm bảo đảm tính khả thi và đẩy nhanh tiến độ thực hiện, đáp ứng yêu cầu phát triển thành phố. Tuy nhiên, khi dừng phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, thành phố sẽ phân bổ, chuyển các nguồn vốn khác để thực hiện, bảo đảm không ảnh hưởng tới tiến độ triển khai các dự án./.

                                                                                                                                             Hồng Thanh