Trung Quốc đang sử dụng "ngoại giao tàu chiến"

Sách trắng Quốc phòng 2012 được công bố trong bối cảnh Nhật Bản gần đây nhiều lần cáo buộc tàu tuần tra Trung Quốc vi phạm lãnh hải của Nhật Bản. Sách trắng lưu ý việc Trung Quốc thường xuyên tổ chức các chiến dịch và hoạt động huấn luyện ở các vùng biển gần Nhật Bản, nhấn mạnh Tokyo cần chú ý tới hoạt động của tàu thuyền Trung Quốc tại biển Hoa Đông, nơi có quần đảo tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Sách trắng cũng cho hay Hải quân Trung Quốc đang bành trướng các địa bàn hoạt động và duy trì sự hiện diện quân sự lâu dài với sứ mạng do thám trên Thái Bình Dương và biển Đông.

Sách trắng Quốc phòng Nhật Bản viết: “Trung Quốc đã giải quyết các vấn đề tranh chấp có liên quan đến Nhật Bản và các quốc gia láng giềng khác bằng cách thức hết sức mạnh bạo bị dư luận chỉ trích, làm gia tăng sự quan ngại về xu hướng tương lai của Bắc Kinh… Trung Quốc vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng về tính minh bạch được mong đợi ở một cường quốc có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế”. Sách trắng cũng bày tỏ lo ngại chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc đã tăng khoảng 30 lần trong 24 năm qua và dư luận hối thúc Bắc Kinh tăng tính minh bạch trong vấn đề ngân sách quốc phòng. Báo cáo còn lần đầu tiên đề cập tới mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) khi cho rằng mối quan hệ này đang trở nên phức tạp.

Liên quan tới bán đảo Triều Tiên, Sách trắng Quốc phòng Nhật Bản cảnh báo khả năng Bình Nhưỡng sẽ tiếp tục thử tên lửa. Về quan hệ đồng minh Nhật - Mỹ, Sách trắng khẳng định lại tầm quan trọng của mối quan hệ này, trong đó đề cập kế hoạch quân đội Mỹ triển khai các máy bay trực thăng vận tải MV-22 Osprey tại căn cứ không quân Futenma ở tỉnh Okinawa. Kế hoạch triển khai MV-22 Osprey đang gặp phải sự phản đối của người dân địa phương do lo ngại về tính an toàn của loại máy bay này.

Ngay sau khi Nhật Bản công bố Sách trắng Quốc phòng 2012, Trung Quốc đã có ý kiến phản pháo. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi công bố phát biểu bằng văn bản tại Bắc Kinh như sau: “Trung Quốc kiên trì con đường phát triển hoà bình, kiên trì phương châm ngoại giao láng giềng hữu hảo, theo đuổi chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ. Trung Quốc tăng cường quốc phòng và hiện đại hoá quân đội là nhằm bảo vệ chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ, không tạo nên mối đe doạ với bất cứ quốc gia nào”.

Dựa trên thực tế những gì diễn ra trên biển Đông thời gian gần đây, dư luận thế giới nhận thấy những vấn đề lo ngại mà Nhật Bản đề cập trong Sách trắng Quốc phòng 2012 của nước này không phải là không có lý.