Tổng thống Mỹ đọc diễn văn trước Quốc hội

Thông thường, ngay sau khi nhậm chức, các vị Tổng thống Mỹ sẽ đọc bài diễn văn về tình trạng liên bang. Tuy nhiên do nước Mỹ đang rơi vào vòng xoáy của khủng hoảng tài chính nên ông Obama chỉ phát biểu về kinh tế, ngoài ra có điểm qua vài nét về một số vấn đề liên quan tới an ninh quốc gia. Sang năm 2010 thì ông mới chính thức đọc bài diễn văn đầu tiên của mình về tình trạng liên bang. 

Trong bài phát biểu sáng qua, Tổng thống Barack Obama không ngần ngại chỉ trích những quyết định "thiển cận" mà chính quyền tiền nhiệm đưa ra trong nhiều năm qua, dẫn đến hậu quả nền kinh tế Mỹ "phải trả giá" như hiện nay. Tuy nhiên, ông động viên người dân rằng "gánh nặng của cuộc khủng hoảng sẽ không phá hủy được vận mệnh của nước Mỹ". Ông và chính phủ mới, cùng người dân sẽ làm hết sức để tái thiết, phục hồi và đưa nước Mỹ mạnh hơn bao giờ hết.

Trước các nghị sĩ, Obama tuyên bố ông đã phác thảo những kế hoạch ông sẽ thực hiện trong 4 năm cầm quyền, đặc biệt trong năm đầu tiên. Ông đã bắt đầu nghiên cứu kỹ lưỡng ngân sách liên bang và xác nhận có thể cắt giảm khoảng 2.000 tỷ USD trong vòng 10 năm tới. Ông cũng có kế hoạch giải quyết triệt để tình trạng lãng phí, nạn tham nhũng và lạm dụng trong các chương trình chính sách quốc gia.

Nói về Luật tái Đầu tư và Phục hồi nước Mỹ vừa được Quốc hội thông qua, ông Obama hứa răng trong hai năm tới, kế hoạch này sẽ cứu hoặc tạo ra 3,5 triệu việc làm. Hơn 90% công việc này sẽ ở khu vực tư nhân. 95% gia đình làm công ăn lương ở Mỹ cũng sẽ được giảm thuế từ ngày 1-4. Các gia đình đang vật lộn để trả học phí sẽ nhận được khoản tín dụng thuế trị giá 2.500USD cho tất cả 4 năm học đại học. Và những người Mỹ đã mất việc do khủng hoảng kinh tế sẽ nhận được thêm trợ cấp thất nghiệp và tiếp tục được bảo hiểm y tế.

Ông hứa sẽ sử dụng tiền đóng thuế của người dân một cách khôn ngoan, để không phải vay của nước ngoài. Ông đồng thời cam kết sẽ loại bỏ những hợp đồng "ngốn" hàng tỷ USD tại Iraq và chi cho cải cách ngân sách quốc phòng Mỹ. Ông cũng kêu gọi mọi người đóng góp ý kiến để Mỹ có thể sử dụng nguồn nhiên liệu khác thay thế lượng dầu thô khổng lồ phải mua hàng năm, mà ông gọi là "áp lực chính trị rất nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của Mỹ".

Cũng trong bài diễn văn được truyền hình trực tiếp này, Tổng thống Obama đã phát đi tín hiệu sẽ xóa bỏ những phương pháp thẩm vấn gây tranh cãi được sử dụng dưới thời Chính phủ tiền nhiệm George W. Bush. Ông đồng thời cam kết sẽ "xét xử nhanh chóng và chính xác" những nghi can khủng bố đang bị giam giữ. Trước đó, vị tổng thống gốc Phi đã ra lệnh đóng cửa nhà tù Guantanamo ở Cuba, nơi nhiều nghi can khủng bố đã và đang bị giam giữ trong nhiều năm mà không được xét xử.