Tàu chiến nước ngoài tuần tra trên lãnh hải Somalia

Ông Abdirahman Abdishakuur nói: “Giải pháp chống cướp biển là hãy giúp chính phủ Somalia thành lập lực lượng hải quân để đối phó với nạn này”. Theo đó, lực lượng hải quân cần phải được đào tạo chuyên nghiệp và được trang bị hiện đại nhằm sẵn sàng triển khai các kế hoạch chống hải tặc. Tuy nhiên, với một quốc gia nghèo đói gần như bậc nhất Đông Phi này thì để tự thành lập một lực lượng như thế là điều không thể. Ông Abdirahman khẳng định: “Cộng đồng quốc tế đã tiêu tốn nhiều triệu USD để chống lại hải tặc. Nếu họ chỉ chi cho chính phủ Somalia số tiền bằng 10% số đó thì chúng tôi có thể chấm dứt nạn này”.

Bộ trưởng Abdirahman cũng cho biết thêm, ngoài việc thành lập lực lượng Hải quân quốc gia, thì một yếu tố then chốt nữa là làm cách nào để chấm dứt tình trạng kinh tế nghèo nàn tại đây. Hầu hết những thanh niên tham gia cướp biển vì họ không có nghề nghiệp gì. Họ phải chọn cướp biển vì “họ không còn sự lựa chọn nào khác”. Ông Abdirahman gợi ý: “Chúng ta nên tạo cho giới trẻ công ăn việc làm ổn định và cơ hội được học hành giúp họ hòa nhập với cuộc sống cộng đồng”.

Trong khi đó, Thủ tướng Somalia nói chính phủ nước ông sẵn sàng chia sẻ thông tin nhằm thúc đẩy sáng kiến mới của Mỹ trong việc đóng băng tài sản và truy dòng chảy tiền của cướp biển, gồm hàng tỷ USD. Nhà lãnh đạo này còn cho biết, cơ quan an ninh Somalia đã nắm được thông tin đằng sau bọn cướp biển là một số doanh nhân rất hùng mạnh, một vài chính trị gia cấp cao. Những nhân vật đó đều đã bị chính phủ nhận diện và sẵn sàng trao thông tin cho tình báo nước ngoài nhằm thực hiện việc truy bắt.

Somalia là quốc gia nghèo đói bậc nhất Đông Phi

Tuy nhiên, theo các nhà quan sát phương Tây, các đề nghị của chính phủ Somalia về việc xây dựng lực lượng hải quân, thiết lập đồn thu thập tin tình báo dọc bờ biển là không thiết thực. Lý do là chính phủ Somalia chỉ kiểm soát được vài dặm vuông ở thủ đô Mogadishu, còn phần lớn lãnh thổ và đường bờ biển đều trong tình trạng vô chính phủ. Bọn cướp biển liên tục hoành hành ngoài khơi Somalia khiến nơi đây thành “địa điểm kinh hoàng” đối với các tàu nước ngoài. Hơn hai chục chiến hạm các nước làm nhiệm vụ tuần tra trên vùng biển nhiều bạo loạn này mà vẫn chưa thể truy quét nạn hải tặc Somalia.

Mỹ hiện là quốc gia quan tâm đến vấn nạn hải tặc ở Somalia nhất. Washington buộc phải đưa vấn đề này vào chương trình nghị sự an ninh của mình, đặc biệt là sau khi bọn cướp biển đã cướp tàu Maersk Alabama của Mỹ và bắt giữ thuyền trưởng của tàu này cách đây khoảng hơn 1 tuần. Tuy nhiên Lầu Năm Góc sẽ ít có khả năng tấn công vào tận sào huyệt của hải tặc trên đất liền vì lo ngại sẽ gây ra nhiều thương vong cho dân thường và tạo cớ để bọn cướp biển câu kết với lực lượng Hồi giáo nổi dậy. Hiện Nhà Trắng đang lựa những cách khác để giúp giới chức Somaliachống lại cướp biển.

Giải quyết vấn nạn cướp biển Somalia đòi hỏi nhiều yếu tố liên quan như các công ty vận tải biển phải nỗ lực bảo vệ tàu hàng của mình nhiều hơn nữa. Một vấn đề khác là làm cách nào khởi tố những kẻ có trách nhiệm và khởi tố tại đâu. Mỹ muốn những tên hải tặc bị bắt phải bị dẫn độ để lĩnh án. Vì vậy, tên cướp biển Somalia duy nhất sống sót trong vụ bắt giữ thuyền trưởng Mỹ Richard Phillipslàm con tin, cuối ngày 20-4 đã bị dẫn độ tới New York để hầu toà. Vào đầu tháng 5 tới, nhóm các quốc gia chống hải tặc ngoài khơi Somalia sẽ có cuộc gặp tại NewYork để bàn thêm về vấn đề này.