Ai cũng hiểu, pháo nổ là sản phẩm chứa thuốc pháo được chế tạo bằng nhiều công nghệ khác nhau, khi có tác động của các kích thích về cơ, nhiệt, hóa, điện sẽ gây nên tiếng nổ. Hiện nay, chỉ có các cơ sở hay nhà máy có công nghệ tiên tiến, bảo đảm đầy đủ các biện pháp an toàn và được cấp phép của cơ quan chức năng mới được sản xuất pháo nổ.

Tuy nhiên, do việc tạo ra pháo nổ khá đơn giản nên nhiều người, nhất là thanh, thiếu niên thích tò mò, ham vui muốn tạo ra sản phẩm riêng cho mình. Chỉ cần vào mạng xã hội gõ từ khóa "cách làm pháo" hoặc "làm pháo" thì trên công cụ tìm kiếm Google sẽ xuất hiện hàng loạt video hướng dẫn cách làm các loại pháo khác nhau. Các loại hóa chất dùng để tự chế pháo nổ cũng rất dễ dàng tìm mua riêng lẻ tại các cửa hàng hoặc trên các trang thương mại điện tử.

Hậu quả các vụ nổ do pháo tự chế rất nghiêm trọng, nhẹ thì ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe; nặng thì không giữ được tay chân, thương tật, mất thị lực, tàn phế suốt đời. Đau lòng hơn là có nạn nhân tử vong khi đang ở lứa tuổi học sinh, để lại nỗi buồn đau không nguôi cho người thân.

Đơn cử, vào khoảng 7h ngày 4/11, tại nhà anh Đào Xuân Quân (SN 1985, ở xã Quang Trung, huyện An Lão, TP Hải Phòng) phát ra tiếng nổ lớn. Vụ nổ xảy ra tại khu vực nhà bếp khiến mọi thứ đổ sập và văng ra khắp nơi. Thi thể anh Quân được tìm thấy tại hiện trường, bên cạnh có nhiều xác pháo.

Gần đây nhất, vào khoảng 16h15 ngày 13/12 tại ngôi nhà ở đường Tân Vũ, phường Tràng Cát, quận Hải An, Hải Phòng đã xảy ra vụ nổ khiến mái tôn gian bếp ngôi nhà bị giật tung, đồ đạc rơi vỡ. Người dân tìm thấy anh P.M.C (18 tuổi) bị thương nặng, mặc dù được đưa đi cấp cứu nhưng nạn nhân không qua khỏi. Tại hiện trường có nhiều mảnh giấy, mùi thuốc pháo. Bước đầu, cơ quan chức năng nhận định vụ nổ nghi do cuốn pháo.

Điều đáng nói, càng gần Tết Nguyên đán, các hoạt động mua bán, tự chế trái phép pháo nổ ngày càng tăng trong thanh, thiếu niên.  Mặc dù các cơ quan chức năng đã cảnh báo liên tục, thường xuyên tuyên truyền, nhưng thực trạng hiện nay một số thanh thiếu niên vẫn tự lên mạng tìm cách tự chế pháo nổ nhất là vào thời điểm giáp Tết Nguyên đán.

Vừa qua, vào ngày 14/12, Tổ công tác thuộc Đội CSĐTTP về Kinh tế & Chức vụ - Công an quận Lê Chân làm nhiệm vụ trên địa bàn phường Kênh Dương, Lê Chân, Hải Phòng đã phát hiện, bắt quả tang Mạc Minh Phương, sinh 2007, ĐKHKTT ở thôn Hòa Nhất, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, có hành vi buôn bán hàng cấm. Kiểm tra nhanh, Tổ công tác thu giữ 2 thùng cát tông bên trong chứa hơn 1.000 vật thể hình trụ tròn nghi là pháo nổ. Tại cơ quan công an, qua đấu tranh, Mạc Minh Phương khai nhận: bản thân có tham gia vào các hội nhóm kín về chế pháo trên mạng xã hội Facebook để trao đổi, mua bán pháo nổ.

Nhằm ngăn chặn những hiểm họa do pháo tự chế gây nên, trước hết, các gia đình cần khuyên bảo, nhắc nhở và kiên quyết không để người thân, con em mình không tự ý mua hóa chất về làm pháo nổ. Các nhà trường cần thường xuyên giáo dục học sinh, sinh viên tự giác chấp hành nghiêm những quy định về quản lý pháo, không tự ý chế tạo, sử dụng pháo nổ, nếu tự ý chế tạo và sử dụng pháo nổ là vi phạm pháp luật. Ngoài ra, các cơ quan chức năng như công an, dân phòng, tổ dân phố ở các địa phương cũng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi chế tạo và sử dụng pháo nổ trái phép.

Mới đây, Công an thành phố mở đợt cao điểm vận động người dân giao nộp vũ khí và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, pháo dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Theo đó, lực lượng Công an thành phố, Công an các quận, huyện trên địa bàn tích cực phối hợp với chính quyền địa phương, ngành Giáo dục, các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền về phòng, chống pháo nổ; tăng cường công tác nắm bắt tình hình, phát hiện, đấu tranh quyết liệt đối với các vi phạm về pháo nổ. Ngoài việc xử lý theo quy định, khi phát hiện các trường hợp là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên vi phạm, lực lượng chức năng sẽ gửi thông báo về chính quyền địa phương, nhà trường và gia đình để phối hợp quản lý, giám sát và giáo dục.

NGỌC HÀ

• Chuyện thời cuộc: Kiên quyết lập lại kỷ cương
• Chuyện thời cuộc: Tiên học lễ, hậu học văn
• Chuyện thời cuộc: Đừng để “mất tiền oan” khi thanh toán bằng mã QR